Σημεία Συνέντευξης Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Καθηγητή Αθανάσιου Τσαυτάρη...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Αθήνα, 1 Αυγούστου 2013

... στον Τ/Σ MEGA και τους δημοσιογράφους Ιορδάνη Χασαπόπουλο και Ράνια Τζίμα

Για τις ευκαιρίες απασχόλησης και την αντιμετώπιση της ανεργίας μέσω του πρωτογενούς τομέα

Υπουργός: Η κρίση δημιουργεί κι αυτή τις δικές της ανάγκες και ευκαιρίες, να λοιπόν που βλέπουμε ο κόσμος δυσκολευόμενος να βρει δουλειά, χάνει τη δουλειά του σε διαφόρους τομείς, κάνει μια στροφή προς τον πρωτογενή τομέα αλλά και τη μεταποίηση, προκειμένου να βρει διέξοδο και στα ενδιαφέροντά του αλλά και μια απασχόληση.
Σε όλους αυτούς στεκόμαστε δίπλα τους. Γιατί μας ενδιαφέρει να γυρίσουν πίσω. Είναι μεγάλο πρόβλημα το δημογραφικό πρόβλημα της γεωργίας μας, αφού μόνο 6% των γεωργών της Ευρώπης είναι κάτω από 35 χρόνων. Άρα μας ενδιαφέρει να ενισχύουμε το ανθρώπινο δυναμικό στη γεωργία, είτε είναι νέοι ηλικιακά, κάτω δηλαδή των 35 ετών, είτε ακόμα-ακόμα και αυτοί που είναι νεοεισερχόμενοι, σαν κι αυτόν που ναι μεν είναι 40-45 χρόνων κι έχασε τη δουλειά του στο εργοστάσιό ή στην υπηρεσία του.

Τους πιάνουμε λοιπόν απ’ το χέρι και κατά κατηγορία. Κατ' αρχήν διακρίνουμε αυτούς που, ας το πούμε, έχουν κάτι πίσω στο χωριό, τους άφησε δηλαδή ο πατέρας τους, ένα σπίτι, ένα χωράφι. Δεύτερον, πρέπει να δούμε πού θέλουν να πάνε και τι θέλουν να κάνουν. Εάν αυτό που θέλουν να κάνουν γίνεται στην περιοχή τους. Τρίτον, αν δεν έχουν κάτι, τους δίνουμε εμείς χωράφια, ιδιαίτερα με το πρόγραμμα των γεωτεχνικών. Με τον τρόπο αυτό, βοηθούμε νέους επιστήμονες που δε χρειάζονται περαιτέρω εκπαίδευση γιατί είναι γνώστες του αντικειμένου, τους δίνουμε για παράδειγμα 25 στρέμματα χωράφια στον καθέναν ή αν δύο 50 και αν είναι τέσσερις μαζί, μια μικρή δηλαδή εκμετάλλευση 100 στρέμματα.
Δημοσιογράφος: Ανεξαρτήτως ηλικίας;
Υπουργός: Ανεξαρτήτως ηλικίας εφ' όσον είναι γεωτεχνικοί. Τους εκπαιδεύουμε για κάποια πράγματα που δεν τα ξέρουν, λέμε «ελάτε». Κάποιοι ας πούμε ενδιαφέρονται να κάνουν καλλιέργειες ρίγανης, αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών που είναι τώρα ένας πολλά υποσχόμενος κλάδος. Αυτούς λοιπόν τους παίρνουμε από το χέρι και τους λέμε «ελάτε εδώ, θα σας μάθουμε εμείς σ’ αυτά τα 10 στρέμματα», μάλιστα μας τα παραχώρησε ένας Δήμος, ο Δήμος Εμμανουήλ Παπά, που είναι πρωτοπόροι άνθρωποι, παίρνουμε τους δικούς μας επιστήμονες από το Ινστιτούτο Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών και τους λέμε «ελάτε εδώ εσείς οι 20, οι 30, θα μάθετε πώς καλλιεργείται, πού βρίσκεις το πολλαπλασιαστικό υλικό, πώς το σπέρνεις, τι δαπάνες γίνονται, τι φροντίδα θέλει και ούτω καθ' εξής».
Το ίδιο πράγμα κάνουμε τώρα μ’ ένα μεγάλη πρόβλημα της ανεργίας, αντιμετώπισης της ανεργίας, της απασχόλησης και μάλιστα είναι ιδιαίτερος τρόπος πραγματικής αντιμετώπισης της απασχόλησης το πρόγραμμα αυτό, γιατί εγώ πιστεύω ότι αν πάρεις έναν άνεργο και του πεις «έλα να δουλέψεις μερικούς μήνες στο Δήμο, θα καθαρίζεις το δρόμο ένα 9μηνο», μόλις θα τελειώσει το πρόγραμμα πάλι θα είναι στην ανεργία, θα περιμένει πότε θα ξανανοίξει του χρόνου να ξαναμπεί κανένα 9μηνο, 10μηνο κτλ.
Αν τον ίδιο, όπως κάνουμε τώρα, του πούμε «έλα δω να πας σ’ αυτή την κτηνοτροφική εκμετάλλευση στην Καλαμπάκα», όπου έχουν εκτροφή παραδοσιακών φυλών και παράγουν αυτό το βιολογικό τυρί, το βιολογικό σαλάμι ή οτιδήποτε άλλο. Αν λοιπόν κάποιος δουλέψει εκεί μέσα δυο τρία 9μηνα, 8μηνα κτλ., όσο μπορεί να υποστηριχθεί από το πρόγραμμα, τότε έχει μεγάλη πιθανότητα η άνθρωπος αυτός να πει «ρε παιδί μου, είδα πώς εκτρέφει κανείς δέκα πρόβατα, μπορώ να το κάνω κι εγώ».
Κι αν μάλιστα είναι από την περιοχή και τον βοηθήσουμε κι εμείς, έχει μεγάλη πιθανότητα να ξεκινήσει με τα δέκα δικά του πρόβατα. Αυτό είναι κάτι.

Για την ενίσχυση των νέων αγροτών και των νεοεισερχόμενων αγροτών μέσω της νέας ΚΑΠ

Υπουργός: Κάναμε τροποποίηση των χρηματοδοτήσεων και των δράσεων της νέας ΚΑΠ μόνο και μόνο για να ενισχύσουμε αυτό τον τομέα. Στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ διεκδικήσαμε και σ’ επίπεδο ευρωπαϊκό να δοθούν έως και 2% των συνολικών χρημάτων για να υποστηριχθούν νέοι άνθρωποι στη γεωργία..
Δημοσιογράφος: Γιατί τότε αν πάει κάποιος στην επαρχία και δει τους ήδη αγρότες, θα του πουν «μην ασχολείσαι μ’ αυτά τα πράγματα, εδώ έχουμε υψηλά κόστη, δε βγαίνουμε»; Και στα ρεύματα και στο ΦΠΑ και σε όλα. Δηλαδή θα δει απογοητευμένους τους νυν αγρότες.
Υπουργός: Εν μέρει έχετε δίκιο, σε ό,τι αφορά μια αύξηση στο κόστος των εισροών. Όμως η στροφή που κάναμε να επιμένουμε στην ποιότητα και όχι στο χαμηλό κόστος, η Ελλάδα όπως έχω ξαναπεί, δεν είχε περιθώριο ν’ ανταγωνιστεί διεθνώς παίζοντας σε μια γεωργία χαμηλού κόστους. Είχε όμως μεγάλα περιθώρια να παίξει σε μια γεωργία εξαιρετικής ποιότητας, στην ποιότητα των δικών μας αγροτικών προϊόντων. Αυτά παράγει το περιβάλλον μας το εξαιρετικό, αυτά παράγει η παράδοσή μας, αυτή την εμπειρία έχουμε.

Για την ενίσχυση της εξωστρέφειας με στοχευμένες δράσεις του ΥΠΑΑΤ ανά χώρα – στόχο

Δημοσιογράφος: Το δρόμο της εξωστρέφειας πόσο εύκολο είναι να τον βρει ένας παραγωγός;
Υπουργός: Εκεί βοηθούμε κι εμείς, δείτε όμως μ’ αυτή τη στροφή που κάναμε και με τις στοχευμένες δράσεις της εξωστρέφειας, πιστοποίησης, έχουν σημασία αυτά, να μπορέσεις να πιστοποιήσεις το προϊόν σου, να το τυποποιήσεις σωστά, να μπορείς να κάνεις συγκεκριμένες, στοχευμένες δράσεις. Όχι απλά υποστηρίζουμε τις εξαγωγές, υποστηρίζουμε να βάλουμε το ροδάκινο στη ρώσικη αγορά, υποστηρίζουμε τη φέτα. Μάλιστα χθες υπέγραψα τις δράσεις εξωστρέφειας για το ελληνικό κρασί, ύψους 72 εκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα 4 χρόνια. Όταν κάνουμε αυτή τη στροφή στην ποιότητα, ενισχύουμε και την εξωστρέφεια. Δείτε πού πήγαν οι εξαγωγές μας τον τελευταίο χρόνο, πηγαίνουν σχεδόν κατακόρυφα παραπάνω.
Ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι από τα 10 κορυφαία προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων όλων των προϊόντων, δηλαδή και τα ορυκτά μας, τα μέταλλα, τα πετρέλαια κ.ά, τα 6 κορυφαία είναι αγροτικά προϊόντα. Στην 11η θέση είναι το βαμβάκι και στη 13η ο καπνός. Η αξία των εξαγωγών μας ανέβηκε γύρω στο 8,4% και αυτό είχε σα συνέπεια ν’ απολαμβάνουν καλύτερη τιμή και οι γεωργοί μας. Είναι ο μόνος κλάδος του οποίου το εισόδημα παρά την αύξηση του κόστους των εισροών, αν το αφαιρέσουμε αυτό πάλι έμεινε θετικό υπόλοιπο.
Δημοσιογράφος: Σωστό. Λεφτά πού θα βρω; Και ποιος θα μου πει πώς το κάνω;
Υπουργός: Στο ποιος θα του πει, είπαμε πώς μπορούμε να τον βοηθήσουμε αν δεν έχει εμπειρία. Χρήματα: Εκεί ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα και στη νέα ΚΑΠ το διορθώσαμε. Δηλαδή λέγαμε σε ένα νέο να πάει, έλεγε «δεν έχω λεφτά». Θέλαμε μάλιστα να του δώσουμε προκαταβολή και του ζητούσαν εγγυητική επιστολή. Μα, αν πάει στην Τράπεζα να του δώσει εγγυητική επιστολή γιατί έχει 100.000 στην άκρη, για να του δώσει την εγγυητική επιστολή για τις 100.000 ας πούμε στα σχέδια βελτίωσης των νέων αγροτών, δε θα ερχόταν σ’ εμάς. Αυτός είναι άνεργος, δεν έχει χρήματα. Γι’ αυτό και μέσα στον κανονισμό της νέας ΚΑΠ είπαμε, θα δοθούν στους νέους προκαταβολές χωρίς την ανάγκη εγγυητικών επιστολών για να βοηθήσουμε μ’ ένα αρχικό κεφάλαιο κίνησης.
Δημοσιογράφος: Ποια προϊόντα είναι αυτά που έχουν τη μεγαλύτερη διείσδυση, ας το πούμε έτσι, σε ξένες αγορές; Προσφάτως ακούσαμε μια πολύ καλή είδηση, ότι το ελληνικό γιαούρτι έχει φτάσει στα κυλικεία των σχολείων στις ΗΠΑ, πιλοτικά σ’ ένα πρόγραμμα.
Υπουργός: Πρώτο είναι το λάδι μας στις εξαγωγές χάρις κυρίως φέτος και στις εξαγωγές προς την Κίνα όπου διπλασιάστηκαν σχεδόν οι εξαγωγές μας, δεύτερη είναι η ελληνική τσιπούρα, των ιχθυοτροφείων μας. Έχουμε εξαιρετικής ποιότητας ψάρια από ιχθυοτροφεία, χάρις στην αλμύρα του Αιγαίου. Μεγάλες εισαγωγές προϊόντων μας γίνονται στην Ιταλία, η γερμανική αγορά, η Ισπανία, η Πορτογαλία, τώρα η Ρωσία. Στις αγορές αυτές προωθούνται τα ροδάκινα, τα φρέσκα δηλαδή φρούτα και τα λαχανικά μας, οι πιπεριές, οι ντομάτες, το κρασί, το τυρί. Το γιαούρτι είναι μια γιγάντια δυνατότητα που έχει ο τόπος μας. Και θα είναι ένα από τα επόμενα προϊόντα όπως και το τυρί φέτα που το κάναμε ΠΟΠ σε εθνική κλίμακα. Η ελληνική φέτα είναι το μόνο ΠΟΠ σε εθνική κλίμακα, ενώ μέχρι τώρα μιλούσαμε για το ΠΟΠ της φακής Εγκλουβής, τα φασόλια των Πρεσπών, τη φάβα της Σαντορίνης κτλ. που ήταν ένα σήμα ποιότητας στραμμένο στην εσωτερική αγορά γιατί είναι μικροποσότητες αυτές.
Αντιθέτως, παίζοντας στην εθνική κλίμακα και την εξωστρέφεια, πρέπει να μιλούμε για εθνικά μας προϊόντα, ένα εθνικό brand name όπως μιλήσαμε για την ελληνική φέτα, πρέπει να μιλήσουμε για το ελληνικό γιαούρτι και ούτω καθ' εξής.

Για την αξιοποίηση της γεωθερμίας και των εναλλακτικών πηγών ενέργειας

Να μια ευκαιρία ακόμη με την οποία μπορούμε να βοηθήσουμε τους παραγωγούς. Έχουμε ένα σωρό γεωθερμικά πεδία πάνω στα δικά σας μέρη, στη Μακεδονία είχαμε 2.000 στρέμματα που από κάτω έχει εξαιρετικό γεωθερμικό πεδίο, στη Θράκη. Ανοίξαμε αυτό το πεδίο για να μπορούν οι άνθρωποι αυτοί να καλλιεργήσουν, να κάνουν θερμοκηπιακές καλλιέργειες με πάρα πολύ φθηνή ενέργεια. Υπάρχει στο Σπερχειό, το είχε ο Δήμος Λαμίας, 500 στρέμματα ένα εξαιρετικό γεωθερμικό πεδίο, που εταιρεία έκανε σύμπραξη με το Δήμο Λαμίας, όπου θα γίνει ένα από τα πιο μεγάλα θερμοκηπιακά πάρκα ίσως στην Ευρώπη, σίγουρα το μεγαλύτερο της Ελλάδος. Να μια ευκαιρία.

Για την ενίσχυση της σύμπραξης στον πρωτογενή τομέα μέσω της συμβολαιακής γεωργίας και των νέων μορφών συνεργατισμού

Δημοσιογράφος: Εμείς θέλαμε να βγάλουμε εδώ στην εκπομπή αυτό το γιατρό ο οποίος ασχολήθηκε με την κτηνοτροφία και έφτιαξε το Συνεταιρισμό τον «ΘΕΣΓΑΛΑ» που είναι στη Λάρισα. Υπουργέ πείτε τι είναι αυτό το παιδί..
Υπουργός: Είναι μια ομάδα παραγωγών, είναι νέα παιδιά, αυτός μάλιστα έχει σπουδάσει γιατρός, ο πατέρας του είχε κτηνοτροφική μονάδα και επιστρέφοντας από τις σπουδές του είπε, «αντί να κάνω το γιατρό θα κοιτάξω πώς θα συνεχίσω τη δουλειά και την κτηνοτροφική μονάδα του πατέρα μου». Είπε όμως ότι «το μέλλον δεν είναι να κάνω κάτι μόνος μου, πρέπει να βρεθούμε 20, 50, 60 κτηνοτρόφοι της περιοχής». Και πράγματι τους μάζεψε, έκαναν μια ομάδα παραγωγών για να συνεργαστούν, γι’ αυτό κι εμείς υποστηρίζουμε αυτές τις μορφές του συνεργατισμού.
Παίρνουν πιο φθηνές τις ζωοτροφές, κάνουν σύμβαση τώρα με τη φυτική παραγωγή, με τους ανθρώπους που παράγουν τις ζωοτροφές. Κάνουν σύμβαση με τα παρακάτω βήματα, τη μεταποιητική βιομηχανία, δηλαδή τη γαλακτοβιομηχανία, τα τυροκομεία κτλ.
Όλο είναι συμβολαιοποιημένο, τώρα μπήκε η Τράπεζα και τους δίνει ρευστότητα με 30% προκαταβολές. Μάλιστα, εκτός από το «ΘΕΣΓΑΛΑ» είναι μια Ένωση στη Θεσσαλία και συγκεκριμένα στο Βόλο η ΕΒΟΛ. Είναι επίσης μια πολύ καλή Ένωση, έχει τους κτηνοτρόφους της, παράγει το γάλα στο Βόλο, τώρα παράγει με σύμβαση με μια μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ ελληνικό γιαούρτι, γυρίζει πίσω, με τους γεωργούς που παράγουν τις ζωοτροφές και μάλιστα ενέταξαν μέσα και την έρευνα, δηλαδή τα δικά μας Ινστιτούτα εκεί, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Να λοιπόν μια σύμπραξη όλης της αλυσίδας που όλοι κερδίζουν απ’ αυτή την προστιθέμενη αξία, σιγουρεύουν την παραγωγή τους, απολαμβάνουν καλύτερες τιμές. Είναι σίγουρες οι τιμές διότι είναι συμβολαιοποιημένες, επομένως αυτές είναι λύσεις για μένα. Η ομάδα παραγωγών των ροδιών θα είναι η επόμενη, το 9ο μεγάλο συμβολαιακό κομμάτι που θα μπει σ’ αυτή την άσκηση που σας περιέγραψα. Αυτές είναι για μένα οι λύσεις.

Για τη στροφή στην παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων

Δημοσιογράφος: Υπάρχουν καλλιέργειες στις οποίες θα καλούσατε τους αγρότες να στραφούν;
Υπουργός: Βεβαίως. Δεν είναι σώνει και καλά μόνο οι νέες τεχνολογίες, ακόμα και παραδοσιακά σχήματα, ένας που κάνει ένα εξαιρετικής ποιότητος στάρι για να το δώσει να γίνει ένα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικό αλεύρι, είναι μεγάλο πράγμα. Έχουμε ποιότητα στην παραγωγή μας. Δεν είναι παράξενο που όλη η Ιταλία έρχεται εδώ να πάρει ελληνικό σκληρό στάρι για να φτιάξει τα δικά της ζυμαρικά. Και τα δικά μας και τα δικά της γίνονται κυρίως με δικά μας ελληνικά σκληρά στάρια που είναι εξαιρετικής ποιότητας, γιατί δε βρέχει το Μάιο – Ιούνιο.

Για το πρόγραμμα ΠΣΕΑ που αφορά στις αποζημιώσεις των πληγέντων από τις πυρκαγιές παραγωγών της Χίου

Υπουργός: Η Χίος είχε πέρυσι υποστεί μια μεγάλη ζημιά ιδιαίτερα τα μαστιχοχώρια εκεί, με την πυρκαγιά. Ο ΕΛΓΑ κάλυψε, όπως ξέρετε, την ανηρτημένη εσοδεία γιατί έτσι είναι ο κανονισμός του, όλο όμως το φυτικό κεφάλαιο, τα δέντρα που υπέστησαν ζημιές κτλ. πήγαν στα προγράμματα ΠΣΕΑ. Όταν τους έλεγα ότι «θα τα καλύψουμε, θα υποστηρίξουμε αυτό το πράγμα επειδή αφορά τη μαστίχη, είναι ένα εθνικό μας προϊόν που παράγεται σ’ ένα ακριτικό νησί. Η μαστίχη μόνη της βάζει κοντά 2 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο σ’ αυτό το νησί, είναι μεγάλο πράγμα, θα το υποστηρίξουμε το προϊόν αυτό και την καλλιέργεια κι εσάς, τους ακρίτες», κανένας δεν πίστευε τα ΠΣΕΑ. Όταν έλεγες ΠΣΕΑ σου έλεγαν «ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι», τώρα θα έρθουν σε 2-3 χρόνια και αν εγκριθούν, εμείς όμως τώρα θέλουμε να κάνουμε δουλειές, πρέπει να τα κλαδέψουμε, να τα κόψουμε βαθιά…».
Δημοσιογράφος: Πόσα λεφτά είναι αυτά;
Υπουργός: Τα ΠΣΕΑ της Χίου ήταν 10 εκατομμύρια ευρώ.
Δημοσιογράφος: Το σύνολο του προγράμματος είναι 20 εκατομμύρια, θα πάει και σε άλλες περιοχές;
Υπουργός: Ναι, ήταν και τα 5 εκατομμύρια της Βιάννου, που ήταν επίσης η άλλη πυρκαγιά και της Ουρανούπολης και μια σειρά διάσπαρτες μικρότερες πυρκαγιές που είχαμε πέρυσι. Τους είπα ότι όταν πάμε στην Ευρώπη και τεκμηριώνουμε τις θέσεις μας, εξηγούμε με επιχειρήματα γιατί πρέπει κάτι να γίνει τώρα, πρέπει να καταλάβει ο καθένας ότι πρέπει ν’ ασχοληθεί να καταλάβει τους βιορυθμούς. Τώρα θα σπαρθεί, τώρα θα κλαδευτεί.
Φέραμε λοιπόν τα ΠΣΕΑ σ’ ένα πεντάμηνο, δεν το πίστευε κανείς. Δεν πίστευε κανένας ότι μέσα σε 5 μήνες θα έρθουν αυτές οι αποζημιώσεις, γι’ αυτό και πήγαμε χθες, εξηγήσαμε στους ανθρώπους μαζί με τους υπηρεσιακούς παράγοντες, πώς μπορούν γρήγορα να μοιραστούν για να κάνουν τη δουλειά τους.