Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος στη συνάντηση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Αλιεία για τη Μεσόγειο (MEDAC)

Την Παρασκευή ολοκληρώθηκε στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας η συνάντηση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Αλιεία για τη Μεσόγειο (MEDAC) μέλος του οποίου είναι το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», ο μοναδικός ελληνικός περιβαλλοντικός φορέας και ένας από τους 4 συνολικά στη Μεσόγειο, που έχουν δικαίωμα ψήφου στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.
Σκοπός της συνάντησης ήταν η διαμόρφωση προτάσεων και συστάσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Αλιείαςαναφορικά με το Τοπικό Πλάνο Δράσης για τη Μικρή Παράκτια Αλιεία, καθώς και τους τρόπους εφαρμογής της υποχρέωσης εκφόρτωσης αλιευμάτων στη Μεσόγειο (δηλαδή την υποχρέωση εκφόρτωσης στα λιμάνια του συνόλου των αλιευμάτων και παρεμπιπτόντων αλιευμάτων από το σύνολο των αλιευτικών σκαφών, όπως ορίζεται από τη νέα ΚΑλΠ).




Σε κλίμα διαφωνίας ανάμεσα στους περιβαλλοντικούς φορείς και τους διάφορους κλάδους αλιέων, αναφορικά με τους τρόπους εφαρμογής της υποχρέωσης εκφόρτωσης αλιευμάτων, ζητήθηκαν οι διάφορες πιθανές πρακτικές εφαρμογής, αλλά και οι σχετικές δυσκολίες αυτού του ιδιαίτερα σύνθετου μέτρου σε μία θάλασσα όπως η Μεσόγειος. Η θέση του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος είναι ότι στις ελληνικές θάλασσες αλλά και σε μεγάλο μέρος της Μεσογείου, η εφαρμογή του μέτρου αυτού δεν είναι ρεαλιστική εάν δεν ληφθούν πολλαπλά νέα μέτρα ελέγχου και παρακολούθησης. Αναφορικά με την παράκτια αλιεία στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο μέτρο είναι ανέφικτο, δεδομένου ότι τα 16.000 και πλέον παράκτια σκάφη είναι διασκορπισμένα σε περισσότερα από 18.000 χλμ ακτογραμμής, με εκατοντάδες λιμάνια εκφόρτωσης και συνεπώς είναι αδύνατον να υπάρξει αποτελεσματικός μηχανισμός ελέγχου των εκφορτώσεων. Παράλληλα η αλιευτική παραγωγή και τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα των παράκτιων σκαφών είναι αναλογικά μικρά και συνεπώς δεν δικαιολογείται η ανάγκη της εφαρμογής του μέτρου ελέγχου των εκφορτώσεων.

Αναφορικά με τη μέση αλιεία (μηχανότρατες και γρι-γρι), για την οποία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη η εφαρμογή αυτού του μέτρου, ο σχετικός έλεγχος της υποχρέωσης εκφόρτωσης αλιευμάτων είναι επίσης πολύ δύσκολος. Για να λειτουργήσει απαιτείται είτε η δημιουργία ενός δικτύου παρατηρητών αλιείας, είτε η εφαρμογή ψηφιακών συστημάτων διαδικτυακής παρακολούθησης, χρησιμοποιώντας σένσορες στα δίχτυα και κάμερες σε πραγματικό χρόνο, μία πρακτική που θα ήταν πιο εύκολα εφαρμόσιμη.



Έχουν περάσει 4 χρόνια από την ψήφιση της Νέας Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της Ε.Ε. και δυστυχώς σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι πολυάριθμες συνεδριάσεις, διαβουλεύσεις και συναντήσεις εργασίας για την εφαρμογή της δεν διαφαίνεται να φέρνουν αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση του καίριου ζητήματος της υπεραλίευσης. Παρόλο που οι ευρωπαϊκές αρχές αναγνωρίζουν ότι περισσότερο από 90% των μεσογειακών αλιευμάτων έχουν υπεραλιευθεί, η αργή γραφειοκρατική προσέγγιση των ζητημάτων που σχετίζονται με την αλιευτική διαχείριση δεν συμβαδίζουν με το ρυθμό κατάρρευσης των ιχθυαποθεμάτων, ενώ τα κράτη-μέλη, ιδίως στη Μεσόγειο δεν έχουν λάβει αποτελεσματικά μέτρα αλιευτικής διαχείρισης.




Σε ελληνικό επίπεδο, η κατάσταση είναι λίγο χειρότερη, καθώς συνεχίζουμε να διατηρούμε τη «μοναδικότητα» της χώρας με το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στην Ε.Ε. και τη λιγότερη διαχείριση. Ενδεικτικό της χρόνιας ανεύθυνης αλιευτικής πολιτικής μας είναι ότι ενώ η αλιεία σταδιακά καταρρέει, αντί να εφαρμόζουμε νέα αποτελεσματικά μέτρα διαχείρισης, τα οποία ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και συχνά μπορεί να χρηματοδοτήσει η Ε.Ε. (π.χ. διαχειριζόμενες ζώνες αλιείας, αύξηση επιλεκτικότητας αλιευτικών εργαλείων, αποτελεσματική προστασία νηπιοτροφείων αλιευμάτων, κα), επικαλούμαστε ότι η χρόνια απραξία μας οφείλεται στην έλλειψη επιστημονικών δεδομένων που να ποσοτικοποιούν τη μείωση των ιχθυαποθεμάτων. Παράλληλα η ελληνική αλιευτική νομοθεσία απαρτίζεται από ένα μίγμα βασιλικών διαταγμάτων και νόμων που σχεδιάστηκαν πριν δεκαετίες, με την απολύτως επιλεκτική εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας η οποία θα μπορούσε να συμβάλλει στην αειφόρο διαχείριση των επιβαρυμένων ελληνικών ιχθυαποθεμάτων.


Δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για την αλιεία στην Ελλάδα - μία παραγωγή του 2015 του Mega - από τη σειρά ορίζοντες του Σωτήρη Δανέζη -->https://vimeo.com/156441626



Αναστασία Μήλιου
Διευθύντρια Έρευνας, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»

"ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ" ενημέρωση

Καινοτόμος δράση εκπαίδευσης στην εφαρμοσμένη περιβαλλοντική προστασία στο Αιγαίο 36 μαθητές και εκπαιδευτικοί από το Culver Academy – ένα από τα κορυφαία ιδιωτικά σχολεία των ΗΠΑ – συμμετείχαν την προηγούμενη εβδομάδα σε μία καινοτόμο δράση εκπαίδευσης του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος με επίκεντρο την εφαρμοσμένη περιβαλλοντική προστασία. Διένυσαν περισσότερα από 10.000 χιλιόμετρα για να έρθουν στο Αιγαίο, στη Σάμο και τους Λειψούς, με στόχο να λάβουν μέρος σε αυτή την πρότυπη εκπαιδευτική δραστηριότητα, αλλά και να γνωρίσουν τη μοναδική βιοποικιλότητα του Αιγαίου και το διεθνούς σημασίας εγχείρημα της δημιουργίας του Καταφυγίου Θαλάσσιας Ζωής Αιγαίου. Στο πλαίσιο των ερευνών που υλοποιεί το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος, έχουν αναπτυχθεί υποχρεωτικά διδακτέα μαθήματα για πανεπιστήμια και εξειδικευμένα σχολεία του εξωτερικού, τα οποία διδάσκονται στις ερευνητικές βάσεις και σκάφη του Αρχιπελάγους. Αυτό είναι ένα μεγάλο επίτευγμα για το Αρχιπέλαγος, αλλά και ιδιαίτερα σημαντικό για το Αιγαίο, που μπήκε στον παγκόσμιο χάρτη της εκπαίδευσης στην εφαρμοσμένη περιβαλλοντική έρευνα. Είναι όμως ένα δύσκολο εγχείρημα, καθώς υπάρχει διαρκής αξιολόγηση και συνεργασία χειμώνα – καλοκαίρι με εκατοντάδες ανθρώπους, συχνά υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Πέραν από το εκπαιδευτικό κομμάτι το οποίο έχει σχεδιαστεί για να προετοιμάσει τη νέα γενιά επιστημόνων περιβάλλοντος, θέλουμε τονίσουμε και τον ιδιαίτερα ενδιαφέρον ανθρώπινο παράγοντα, καθώς κάποιες από τις εκπαιδευτικές δράσεις έγιναν από κοινού μαζί με τους 46 μαθητές του Γυμνασίου-Λυκείου των Λειψών. Σε κάθε αντίστοιχη δράση ενθαρρύνουμε με κάθε ευκαιρία τα τοπικά σχολειά των νησιών να συμμετέχουν σε κοινές εκπαιδευτικές δραστηριότητες μαζί με τους μαθητές των σχολείων του εξωτερικού. Έτσι με μεγάλη ικανοποίηση είδαμε και στην περίπτωση αυτή, τους μαθητές και εκπαιδευτικούς των σχολείων Culver και Λειψών να βρίσκουν σε ελάχιστο χρόνο κοινά ενδιαφέροντα και ανησυχίες, κάτι που μας φαντάζει ως μία κοινή κουλτούρα των νέων ανθρώπων που έχουν ελάχιστα που τους χωρίζουν. Είναι πολύ ελπιδοφόρο να βλέπουμε τα νέα παιδιά από τόσο διαφορετικά μέρη του κόσμου να μοιράζονται το ίδιο ενδιαφέρον και ανησυχία για την προστασία της φύσης. Σε αντίστοιχες δράσεις εκπαίδευσης στην εφαρμοσμένη περιβαλλοντική προστασία πρόκειται να λάβουν μέρος την άνοιξη, το καλοκαίρι, το φθινόπωρο, αλλά και το χειμώνα φοιτητές και μαθητές από περισσότερες από 30 χώρες. Μπορείτε να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία νέα και τις δράσεις του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας "Αρχιπέλαγος" στην ιστοσελίδα μας www.archipelago.gr. καθώς και στα κοινωνικά δίκτυα του Αρχιπελάγους: facebook, Youtube © 2018 Ινστιτούτο Θαλάσσιας Διατήρησης Αρχιπελάγου Πυθαγόρειο 83103, Σάμος, Ελλάδα

"AΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ" νεώτερα

"Οι Επιπτώσεις των Υδατοκαλλιεργειών στα Παράκτια Νερά" στη Συνεδρίαση της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής

Aεροφωτογράφηση ιχθυοκαλλιεργειών από το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος για την επικαιροποίηση ΕΠΜ Στην πρόσφατη συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, με θέμα «Οι Επιπτώσεις των Υδατοκαλλιεργειών στα Παράκτια Νερά», συμμετείχαν εκπρόσωποι του κλάδου, ελεγκτικές αρχές, αλλά και ερευνητικοί φορείς (κρατικοί και μη). Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος, ως φορέας που επί σχεδόν 2 δεκαετίες δρα για την άμυνα της βιοποικιλότητας των ελληνικών θαλασσών, συμμετείχε στη συνεδρίαση με στόχο να παρουσιάσει πρωτογενή δεδομένα από την έρευνά που διεξάγει στον τομέα των επιπτώσεων των υπερεντατικών πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, αλλά και στον τομέα της αειφόρου ιχθυοκαλλιέργειας. Με βάση αυτή την εξειδίκευση που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος έχει οριστεί μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη, αποτελώντας τον μοναδικό ελληνικό περιβαλλοντικό φορέα που συμμετέχει σε αυτό.

Παραδείγματα υποβάθμισης παράκτιων οικοσυστημάτων από παρακείμενες ιχθυοκαλλιέργειες Η ιχθυοκαλλιέργεια στην Ελλάδα, είναι ένας κλάδος που θα μπορούσε να αποτελεί έναν δυναμικό τομέα πρωτογενούς παραγωγής, βιώσιμο περιβαλλοντικά και οικονομικά. Όμως σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό χρεοκοπημένος, καθώς και σε αυτό τον κλάδο επικρατούν οι ίδιες νοοτροπίες, που κατά τις τελευταίες δεκαετίες υποβάθμισαν το σύνολο της πρωτογενούς παραγωγής, την οικονομία και το περιβάλλον στην Ελλάδα. Ως πρακτική η ιχθυοκαλλιέργεια έχει τις ρίζες της στα αρχαία χρόνια, όμως με τον τρόπο που υλοποιείται στην Ελλάδα κατά τις τελευταίες δεκαετίες - ακολουθώντας πρότυπα διαχείρισης οικονομολόγων και όχι σύμφωνα με τα κριτήρια των πραγματικών ιχθυοτρόφων - έχει καταλήξει να αποτελεί άλλη μία προβληματική βιομηχανική πρακτική. Σημαντική πτυχή του προβλήματος αποτελεί η αντίφαση του κατά πόσο προτεραιότητα είναι η πώληση των ψαριών ή η πώληση μετοχών. Οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου οι οποίες είναι ενταγμένες στο χρηματιστήριο, επί δεκαετίες συχνά πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμές κάτω του κόστους, δημιουργώντας γενικευμένες συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Ως αποτέλεσμα στην πλειονότητα του κλάδου η προστασία του περιβάλλοντος τίθεται ως τελευταία προτεραιότητα, ενώ αυτονόητο είναι ότι η ποιότητα του περιβάλλοντος καθορίζει και την ποιότητα των εκτρεφόμενων ψαριών.

Προστατευόμενα Λιβάδια Ποσειδωνίας: Ένα παραγωγικό, υγιές λιβάδι (αριστερά) Ένα υποβαθμισμένο από παρακείμενη ιχθυοκαλλιέργεια (δεξιά)

Ενδεικτικό είναι ότι αν και πολλοί αποκαλούν την ιχθυοκαλλιέργεια βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου έχουν χρέη στις τράπεζες που προσεγγίζουν το 1 δις ευρώ, ενώ εδώ και χρόνια βρίσκονται υπό τραπεζική επιτήρηση. Αυτό συμβαίνει παρόλα τα δεκάδες εκατομμύρια επιδοτήσεων από πόρους της Ε.Ε. που είχαν λάβει τις προηγούμενες δεκαετίες, ενώ τα τελευταία χρόνια αυτά τα υπέρογκα χρέη των μεγάλων (μόνο) εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας κουρεύονται συστηματικά (με ένα κούρεμα που προφανώς μέσω των τραπεζικών ανακεφαλαιώσεων μετακυλίεται στους πολίτες). Οι μικρές και οι μεσαίες εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είναι βιώσιμες περιβαλλοντικά και οικονομικά, δεδομένου του σχετικά μικρού περιβαλλοντικού αποτυπώματος που μπορούν να έχουν όταν τηρούν τις σχετικές προδιαγραφές, παράγοντας ποιοτικά προϊόντα με καλή τιμή πώλησης. Όμως οι συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού που προωθούνται ακυρώνουν κάθε έννοια βιωσιμότητας.

Όπως τόνισε στην ομιλία της στη Βουλή η διευθύντρια έρευνας του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος Αναστασία Μήλιου, βασικές αιτίες της υποβάθμισης που συνεχίζουν να προκαλούν οι υπερεντατικές πρακτικές ιχθυοκαλλιέργειας είναι η χρόνια άρνηση του της ύπαρξης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη βιομηχανία, αλλά και ο ανεπαρκής μηχανισμός ελέγχου και εφαρμογής, ο οποίος ουσιαστικά ενθαρρύνει τη μη-βιώσιμη ιχθυοκαλλιέργεια. Σημαντικό ζήτημα αποτελεί και ο προβληματικός τρόπος υπολογισμού της "φέρουσας ικανότητας" των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας (δηλ. πόσα ψάρια μπορούν να εκτραφούν στην κάθε περιοχή, σύμφωνα με το βάθος, τα ρεύματα κλπ). Όπως απέδειξε έρευνα του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος σε πολλές περιπτώσεις καταγράφηκαν μονάδες μικρότερης δυναμικότητας από αυτή που ορίζει ο νόμος, να έχουν ήδη προκαλέσει δραματική υποβάθμιση στα οικοσυστήματα της περιοχής και με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο να εγκρίνεται η επέκταση των συγκεκριμένων μονάδων. Παράλληλα όμως οι σχετικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που είχαν εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές, παρουσίαζαν μία εικόνα των επιπτώσεων πολύ διαφορετική από την πραγματικότητα. Επίσης η ελλιπής επίσημη χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας αφήνει απροστάτευτα αυτά τα θεμελιώδους σημασίας οικοσυστήματα, τόσο από τις πρακτικές ιχθυοκαλλιέργειας, όσο και γενικότερα από πολυάριθμες άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Στο πλαίσιο της πρόσφατης συνεδρίασης στη Βουλή, δημιουργήθηκαν πολλά ερωτήματα από την εικόνα γενικής σύμπνοιας που παρουσιάστηκε από κρατικές αρχές, εκπροσώπους της βιομηχανίας, μελετητές και επιστήμονες, καθώς ήταν δύσκολο στον παρατηρητή να διαχωρίσει ποιος είναι ο ελεγκτής, ποιος ο ελεγχόμενος και ποίος ο μελετητής. Όπως δυστυχώς συμβαίνει σε πάρα πολλούς κλάδους στην Ελλάδα, οι κρατικές αρχές που ελέγχουν και τον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας, εθελοτυφλούν έναντι των πραγματικών προβλημάτων του κλάδου ( όπως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ο αθέμιτος ανταγωνισμός των μεγάλων έναντι των μεσαίων/μικρών εταιρειών, οι αλληλεπιδράσεις με τις τοπικές κοινωνίες, τον τουρισμό, την αλιεία κα). Ως αποτέλεσμα, τα προβλήματα αυτά δεν αντιμετωπίζονται ποτέ, ενώ βλέπουμε το παράδοξο ότι δημόσιοι υπάλληλοι που πληρώνονται από τους πολίτες για να προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον, να περιγράφουν ως κύριο πρόβλημα την αντίθεση των τοπικών κοινωνιών στην επέκταση ή τη δημιουργία νέων μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, δεδομένης της γενικότερης υποβάθμισης που θα προκληθεί στην περιοχή.

Παράδειγμα υποβάθμισης παράκτιων οικοσυστημάτων από παρακείμενη ιχθυοκαλλιέργεια Η ωραιοποιημένη κατάσταση του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας που παρουσιάστηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση της Βουλής, όχι μόνο από τους εκπροσώπους του κλάδου, αλλά και από τους εκπροσώπους της πολιτείας, αποδεικνύει για άλλη μία φορά ότι οι μη-διακριτοί ρόλοι ανάμεσα στην πολιτεία και τα επιχειρηματικά συμφέροντα, αποτελεί ένα βασικό αίτιο της κρίσης. Η διαπίστωση όμως ότι δεν υπάρχει βούληση ούτε για την παραδοχή, αλλά ούτε και για την πραγματική αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων και στον κλάδο αυτό, έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία κρίσης και με μία αριστερόστροφη κυβέρνηση, δείχνει ότι δεν έχουμε πολλούς λόγους να θεωρούμε ότι πρόκειται να αλλάξει κάτι, ούτε στον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας αλλά ούτε και αναφορικά με την προστασία των θαλασσών μας.

▪ Δείτε το πλήρες βίντεο της συνεδρίασης της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, με θέμα «Οι Επιπτώσεις των Υδατοκαλλιεργειών στα Παράκτια Νερά», πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο --> http://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/ToKtirio/Fotografiko-Archeio/#34e47f8a-7b3c-4a02-be2a-a8af00b5954f ▪ Δείτε την ομιλία της Αναστασίας Μήλιου διευθύντριας έρευνας του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=BNocWErlF04

Θοδωρής Τσιμπίδης Διευθυντής, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»

Τα Τελευταία Νέα του Αρχιπελάγους

Τα Τελευταία Νέα του Αρχιπελάγους Το Αρχιπέλαγος στη Συνάντηση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη Oλοκληρώθηκε στο Παρίσι συνάντηση εργασίας του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη, με κύριο θέμα την Προώθηση της Αειφόρου Ιχθυοκαλλιέργειας. Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» δεδομένης της εξειδίκευσής του στην έρευνα των επιπτώσεων των υπερεντατικών πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας, έχει οριστεί μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, αποτελώντας τον μοναδικό ελληνικό περιβαλλοντικό φορέα που συμμετέχει σε αυτό. Μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ τη συνέχεια του άρθρου. Tηλεοπτικό συνεργείο της ΕΤ1 στο Αρχιπέλαγος Tο Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος είχε μία δημιουργική συνεργασία με τον δημοσιογράφο Πάνο Χαρίτο και τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΤ1, στο πλαίσιο γυρισμάτων για την εκπομπή «ROADS» . Στόχος των γυρισμάτων ήταν η προβολή μίας σοβαρής προσέγγισης αναφορικά με το τεράστιο πρόβλημα της ρύπανσης των ελληνικών θαλασσών με πλαστικά. Το τηλεοπτικό συνεργείο δούλεψε εντατικά δίπλα στους ερευνητές μας, τόσο στο ανοιχτό πέλαγος, όσο και στο εργαστήριο, απεικονίζοντας την καθημερινή και σκληρή δουλειά που γίνεται με στόχο να ποσοτικοποιηθεί η έκταση του προβλήματος της πλαστικής ρύπανσης στις ελληνικές θάλασσες. Δείτε περισσότερες φωτογραφίες ΕΔΩ Το Αρχιπέλαγος στο Περιφερειακό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο της Ε.Ε. για την Αλιεία στη Μεσόγειο (MEDAC) Ολοκληρώθηκε στη Ρώμη γενική συνέλευση του Περιφερειακού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Αλιεία στη Μεσόγειο (MEDAC), μέλος του οποίου είναι το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» - η μοναδική ελληνική περιβαλλοντική οργάνωση και μία από τις 4 συνολικά περιβαλλοντικές οργανώσεις που έχουν δικαίωμα ψήφου στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ τη συνέχεια του άρθρου. Έκτη σειρά δειγματοληψιών στις παράκτιες θαλάσσιες περιοχές που επηρεάστηκαν από την πετρελαιοκηλίδα του ναυαγίου του Αγία Ζώνη ΙΙ Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος με το Εργαστήριο Υδρογονανθράκων του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Essex Αγγλίας, ολοκληρώθηκε η έκτη σειρά δειγματοληψιών στις παράκτιες θαλάσσιες περιοχές που επηρεάστηκαν από την πετρελαιοκηλίδα του ναυαγίου του Αγία Ζώνη ΙΙ, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η έρευνα αυτή γίνεται με τη στήριξη του Βρετανικού Συμβουλίου Έρευνας Φυσικού Περιβάλλοντος (NERC). Μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ τη συνέχεια του άρθρου. Συνεδρίαση της Βουλής, με θέμα «Οι Επιπτώσεις των Υδατοκαλλιεργειών στα Παράκτια Νερά» Στις 22 Μαρτίου, το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος συμμετείχε σε συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, με θέμα «Οι Επιπτώσεις των Υδατοκαλλιεργειών στα Παράκτια Νερά». Έπειτα από χρόνια έρευνας στον τομέα των επιπτώσεων των υπερεντατικών πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, αλλά και με την πιο πρόσφατη δραστηριοποίηση στην έρευνα της αειφόρου ιχθυοκαλλιέργειας, το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος προωθεί πρωτογενή δεδομένα τόσο στις ελληνικές αρχές όσο και στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη, στο οποίο είναι μέλος. Σύντομα θα υπάρξει ενημέρωση για το θέμα αυτό. Ρεπορτάζ στις Ειδήσεις του SKAI, στο Eco News - Έξι μήνες μετά το ναυάγιο του Αγία Ζώνη ΙΙ το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες από το Εργαστήριο Υδρογονανθράκων του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Essex Αγγλίας, διεξάγει την έκτη σειρά δειγματοληψιών στις παράκτιες θαλάσσιες περιοχές που επηρεάστηκαν από την πετρελαιοκηλίδα. Οι δειγματοληψίες που ξεκίνησαν λίγες ημέρες μετά το ναυάγιο και επαναλαμβάνονται κάθε μήνα, έχουν ως στόχο την τοξικολογική ανάλυση συγκεκριμένων αλιεύσιμων ειδών, αλλά και και την παρακολούθηση της γενικότερης κατάστασης των παράκτιων οικοσυστημάτων της περιοχής, μέσω της πόντισης ειδικών μετρητών. Σύντομα θα σας ενημερώσουμε για την πρόοδο αυτής της ιδιαίτερα σημαντικής έρευνας. Μπορείτε να παρακαλουθήσετε ΕΔΩ το βίντεο. Γεράκια μπερδεύουν το πλαστικό για τροφή σε ακατοίκητη βραχονησίδα του Αιγαίου Έρευνα του Norwegian University of Life Sciences σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος, καταγράφει με κάμερες για πρώτη φορά στον κόσμο, Γεράκια (Μαυροπετρίτες) να δίνουν στους νεοσσούς τους πλαστικό το οποίο το έχουν μπερδέψει με τροφή. Ο Μαυροπετρίτης Falco eleonorae είναι ένα ιδιαίτερο είδος μικρόσωμου γερακιού, τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού του οποίου μεταναστεύουν κάθε χρόνο από τη Μαδαγασκάρη και την αν. Αφρική στις μικρές ακατοίκητες νησίδες του Αιγαίου, όπου βρίσκουν ιδανικούς τόπους φωλιάσματος. Μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ τη συνέχεια του άρθρου. Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας και το Αρχιπέλαγος γιόρτασε τη διεθνή ομάδα δυναμικών γυναικών, από 12 χώρες και πολλές ειδικότητες, οι οποίες δίνουν μία σκληρή καθημερινή μάχη για την άμυνα και προστασία της φύσης των ελληνικών θαλασσών και της ΒΑ Μεσογείου. Τις ευχαριστούμε όλες για την ανεκτίμητη συμβολή τους. Το Αρχιπέλαγος στον Τύπο ▪ Άρθρο της εφημερίδας "Καθημερινή" με τίτλο "Η γκουρμέ... γενοκτονία των ψαρικών" ▪ Άρθρο της εφημερίδας "Καθημερινή" με τίτλο "Ενα δισ. ελέφαντες από... πλαστικό" ▪ Εκπομπή στο τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ "Eco News" με τίτλο "3 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Άγριας Ζωής" ▪ Άρθρο του "TVXS" με τίτλο "Ακριβά εστιατόρια σερβίρουν προστατευόμενα θαλάσσια είδη από λαθρεμπόριο"

Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος στη Συνάντηση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη Την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε στο Παρίσι συνάντηση εργασίας του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη, με κύριο θέμα την Προώθηση της Αειφόρου Ιχθυοκαλλιέργειας. Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» δεδομένης της εξειδίκευσής του στην έρευνα των επιπτώσεων των υπερεντατικών πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας, έχει οριστεί μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, αποτελώντας τον μοναδικό ελληνικό περιβαλλοντικό φορέα που συμμετέχει σε αυτό. Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος βρίσκεται σε στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Seas at Risk, το οποίο συντονίζει τις κοινές παρεμβάσεις των περιβαλλοντικών φορέων που συμμετέχουν στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Όπως αναφέρει η Belen Quintana, εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, «κοινός μας στόχος είναι η προώθηση πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας που είναι πραγματικά αειφόρες και βιώσιμες (περιβαλλοντικά και κοινωνικά), αλλά και η καταπολέμηση της υπερεντατικής ιχθυοκαλλιέργειας που προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στα οικοσυστήματα, τους θαλάσσιους πόρους, την αλιεία και τον τουρισμό, παράγοντας χαμηλής ποιότητας προϊόντα». Προστατευόμενα Λιβάδια Ποσειδωνίας. Ένα παραγωγικό, υγιές λιβάδι (αριστερά) Ένα υποβαθμισμένο από παρακείμενη ιχθυοκαλλιέργεια (δεξιά) Η ιχθυοκαλλιέργεια ως πρακτική έχει τις ρίζες της στα αρχαία χρόνια, όμως με τον τρόπο που υλοποιείται στην Ελλάδα κατά τις τελευταίες δεκαετίες - ακολουθώντας πρότυπα διαχείρισης οικονομολόγων και όχι τα πρότυπα των ιχθυοτρόφων - έχει καταλήξει να αποτελεί άλλη μία προβληματική βιομηχανική πρακτική στην Ελλάδα. Ενδεικτικό είναι ότι αν και πολλοί αποκαλούν την ιχθυοκαλλιέργεια "βαριά βιομηχανία της Ελλάδας", οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου έχουν χρέη στις τράπεζες που προσεγγίζουν το 1 δις ευρώ και βρίσκονται πλέον υπό τραπεζική διαχείριση, έχοντας λάβει τα προηγούμενα χρόνια δεκάδες εκατομμύρια επιδοτήσεων από πόρους της Ε.Ε. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και στην Ελλάδα οι λίγες λαμπρές εξαιρέσεις μικρότερων εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας που ακολουθούν ορθές πρακτικές, παράγουν ποιοτικά προϊόντα και διατηρούν πολυάριθμες θέσεις εργασίας σε περιοχές όπου οι εναλλακτικές απασχόλησης είναι περιορισμένες. Δέχονται όμως τον αθέμιτο ανταγωνισμό από εταιρείες των οποίων επενδυτικές πρακτικές βασίζονται στη συσσώρευση χρεών που έπειτα μετακυλύουν στις τράπεζες ή το δημόσιο, ενώ συχνά πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμές κάτω του κόστους, με αποτέλεσμα να ακυρώνουν κάθε βιώσιμη επένδυση και προσπάθεια. Οι επιπτώσεις αυτών των υπερεντατικών πρακτικών ιχθυοκαλλιέργειας είναι πολυεπίπεδες περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά. Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος, έχοντας ως προτεραιότητα την προστασία των θαλασσών, μέσα από τη συμμετοχή του στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο της Ε.Ε. για την Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ευρώπη, στοχεύει με γνώμονα τον ρεαλισμό και την ισορροπία, να προωθεί μορφές ανάπτυξης της ιχθυοκαλλιέργειας που δεν θα προκαλούν αυτό το μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα το οποίο σήμερα, σε πολλές περιοχές, υποβαθμίζει τις θάλασσές μας. Θοδωρής Τσιμπίδης Διευθυντής, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»