Χρονική στιγμή που στον τόπο μας ήρθε στο φως το Αρχαίο Θέατρο Αχαρνών ήταν ο Φεβρουάριος 2007. Σαν έκρηξη η είδηση της ανακάλυψης, που χαρακτηρίστηκε από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία ως η ανακάλυψη του Αιώνα, έφερε μαζί έκπληξη, χαρά, υπερηφάνεια και θαυμασμό. Μαζί της όμως έφερε σε μια μερίδα συμπατριωτών μας ανησυχία και αναστάτωση. Ήταν οι επαγγελματίες και οι κάτοικοι της γύρω από το θέατρο περιοχής, που έβλεπαν να έρχεται το τέλος της εμπορικής δραστηριότητας και η δυνατότητα διαμονής στην περιοχή τους.
Είναι όμως έτσι;
Ας προσπαθήσουμε να δούμε όσο πιο σύντομα μπορούμε τι αληθινά σημαίνει μια τέτοια ανακάλυψη για τον τόπο μας, ποια θα είναι τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτήν, αλλά και ποιες οι επιπτώσεις. Έτσι, αν όντως έχουμε μια σφαιρική ανάλυση γύρω από το θέμα, ίσως δούμε το θαύμα της ανακάλυψης με διαφορετική διάθεση:
Το δομημένο περιβάλλον της πόλης μας, με μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής αξίας αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και η ύπαρξη πλείστων ευρημάτων που ήρθαν και έρχονται στο φως επί σειράν ετών, ουδέποτε μέχρι σήμερα αξιοποιήθηκαν.
Η υποβάθμιση των αρχαιολογικών και ιστορικών μας πόρων ήταν μοιραία συνέπεια της αδιαφορίας και της απαξίωσής τους από εμάς τους ίδιους. Μην ξεχνάμε ότι οποιαδήποτε διαφημιστική εικόνα της πόλης και των πολιτιστικών προσόντων της είναι μέχρι σήμερα ανύπαρκτη.
Ας μην παραγνωρίσουμε επίσης ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία είναι ίσως ο μεγαλύτερος «μπαμπούλας» για όποιον σκάβει για να αναγείρει οικοδομή, ενώ θα έπρεπε να ήταν η πλέον αγαπητή δημόσια Υπηρεσία στην χώρα. Αιτία γι’ αυτό η καθόλου εποικοδομητική στάση της κεντρικής εξουσίας έναντι όσων πρέπει να αποζημιωθούν επειδή δεν μπορούν να χτίσουν σε ένα οικόπεδο όπου ανευρίσκονται αρχαία δημιουργήματα -ενώ το έχουν αποκτήσει με κόπους και πιθανόν να αποτελεί και την μοναδική τους περιουσία- και η προβλεπόμενη αποζημίωση είναι η μικρότερη δυνατή και μάλιστα καταβάλλεται ύστερα από πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Με δεδομένη την πλήρη ανάδειξη του θεάτρου, ποιες αλλαγές θα επέλθουν άραγε; Ποιες θα είναι οι μετατροπές στα μέχρι σήμερα δεδομένα της ντόπιας αγοράς και ποιες αυτές που θα συμβούν στον απλό δημότη - κάτοικο; Θα είναι προς το καλύτερο, ή προς το χειρότερο;
Δεν είναι μυστικό ότι στην πόλη μας το εμπόριο μαραζώνει εδώ και πολύ καιρό. Δεν είναι μόνο ότι ο ντόπιος καταναλωτής δεν αγοράζει πάντοτε από τον τόπο του, αλλά είναι υπαρκτή και η επιβαρυντική συνέπεια στο εμπόριο από την έλλειψη υποδομών υποβοήθησής του από την ίδια την τοπική αυτοδιοίκηση. Ουδείς μέχρι σήμερα ασχολήθηκε σοβαρά με την προσπάθεια έστω να διασφαλίσει βασικές προϋποθέσεις τόνωσής του, όπως είναι ο εξωραϊσμός των εισόδων, η ύπαρξη πεζοδρομίων, η δημιουργία χώρων αναψυχής και περιπάτου, η εξασφάλιση άνετης κυκλοφορίας, η ύπαρξη χώρων στάθμευσης και τόσα άλλα που απαιτούνται για να ενισχύεται η αγορά. Οι μέχρι σήμερα έμποροι της πόλης χαρακτηρίζονται ως ήρωες, αφού -όσοι τα καταφέρνουν- επιβιώνουν κόντρα στην ανυπαρξία υποδομών.
Στον τομέα της ενίσχυσης της ντόπιας αγοράς θα παίξει σημαντικότατο ρόλο η πλήρης ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου Αχαρνών. Η σύνδεσή του με τους άλλους αρχαιολογικούς μας χώρους, όπως είναι το Αδριάνειο Υδραγωγείο, ο Τύμβος του Σοφοκλή, ο Μυκηναϊκός Θολωτός Τάφος στον Κόκκινο Μύλο, το Μουσείο Αχαρνών με τα μεγάλης σπουδαιότητας ευρήματα και εκθέματά του, ο θησαυρός της ΙΛΕΑ, τα δεκάδες εκκλησάκια Βυζαντινής Εποχής, το φυσικό περιαστικό κάλλος της πόλης μας, που παρά τον εξοντωτικό πόλεμο που έχει υποστεί, επιβιώνει ευτυχώς ακόμα, προσδίδει στον τόπο μας μεγάλη δυναμική προσέλκυσης ξένων επισκεπτών.
Μιλάμε λοιπόν για ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ανάπτυξη της πόλης μετά την ανάδειξη του Θεάτρου και την σύνδεσή του με τα άλλα πολιτιστικά μας αξιοθέατα και μάλιστα πολύ σημαντική. Αυτή θα ενισχυθεί σημαντικά, εάν επικεντρωθούμε στην προβολή του τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό με την ενημέρωση τουριστικών πρακτορείων και tour operators.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Πολιτισμός αποτελεί σήμερα έναν τομέα οικονομικής δραστηριότητας από τους πλέον σημαντικούς. Τα μνημεία και το μουσείο της πόλης μας μπορούν να αποτελέσουν ισχυρούς πόλους, γύρω από τους οποίους θα αναπτυχθούν σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες, προσδίδοντας υπεραξία στην περιοχή μας που θα επηρεάσει και θα καλυτερεύσει την ζωή όλων μας.
Η ανάπτυξη και εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που μας προσφέρει η πλήρης ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου Αχαρνών θα έχει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις στην Απασχόληση, με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σε καλλιτεχνικά και πολλά άλλα επαγγέλματα.
Δραστηριότητες, όπως οι εκθέσεις εικαστικών τεχνών, οι θεατρικές παραστάσεις στον ίδιο τον χώρο του Θεάτρου, οι μουσικές εκδηλώσεις, αποτελούν μερικές πρώτης τάξεως αφορμές προσέλκυσης ενδιαφέροντος από το διεθνές και ελληνικού κοινού και είναι πολύ εύκολο να φανταστεί κανείς τις θετικές επιπτώσεις στην πόλη και τους κατοίκους της.
Ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει θετικά στην προστασία και ανάδειξη των φυσικών μας περιοχών και αρχαιολογικών χώρων, αλλά παράλληλα να δημιουργήσει προϋποθέσεις θετικής αλλαγής στα δρώμενα της ντόπιας αγοράς.
Θα εξασθενίσουν οι κλάδοι παραγωγής και θα κλείσουν καταστήματα με στόχο να αυξηθούν άλλα με σαφή προσδιορισμό την αύξηση των καταστημάτων τουριστικών ειδών, εστιατορίων, ξενοδοχείων, τουριστικών γραφείων και γραφείων ενοικιάσεων αυτοκινήτων.
Θα υπάρξει ανάγκη ενοικιαζόμενων κατοικιών και τουριστικών ξενώνων, αθλητικών εγκαταστάσεων, θα στηριχθεί αποτελεσματικά η εμπορική κίνηση των εστιατορίων και των τόπων αναψυχής που θα δημιουργηθούν, θα υπάρξει συνακόλουθα σημαντικότατη αύξηση κερδών που θα έχει επιπτώσεις σε όλους τους κατοίκους της πόλης. Προβλέπεται να σημειωθεί μια αναγέννηση της τοπικής χειροτεχνίας , αντικείμενο που θα τονώσει σημαντικά την οικοτεχνία με ευνόητα συνακόλουθα για την ντόπια οικονομία. Οι ντόπιοι επιχειρηματίες θα προσκληθούν να παίξουν σε όλα αυτά πολύ σπουδαίο ρόλο και εξαιρετικά επικερδή αφού οι τουριστικές επενδύσεις θα εμφανιστούν πολύ γρήγορα εάν υπάρξουν παράλληλα και οι τουριστικές υποδομές από εμάς τους ίδιους στον τόπο. Αναμένεται σοβαρή επαγγελματική και κοινωνική κινητικότητα από νέους και γυναίκες με στόχο τα τουριστικά επαγγέλματα και η αύξηση της απασχόλησης θα είναι πολύ σημαντική.
Αναμενόμενες είναι και οι θετικές επιπτώσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως τα έσοδα από διάφορες φορολογίες και τέλη. Συνακόλουθα αναμένεται να διαμορφωθούν, βέβαια και τα έξοδα συντήρησης των υποδομών.
Θετικές οικονομικές επιπτώσεις
Α) Στους ιδιώτες, η αύξηση αντικειμενικών αξιών των ιδιοκτησιών είναι το πρώτο και σπουδαιότερο έσοδο.
Β) Στους επιχειρηματίες, η αύξηση των εσόδων από την προσέλευση επισκεπτών ή τουριστών, ειδικά δε αν δημιουργηθεί θέατρο ικανό να φιλοξενήσει παραστάσεις υψηλού επιπέδου έργων του Σοφοκολή κάθε καλοκαίρι, δηλαδή μιας άλλης «Επιδαύρου».
Γ) Ταυτόχρονα, τα έσοδα του Δήμου, όπως είναι λογικό, θα εκτοξευθούν παράλληλα με την άνθιση της αγοράς και της πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης πολλαπλά.
Ο τουρισμός προβάλλει ως η εναλλακτική δυνατότητα στην ασθενική αγορά της πόλης. Είναι όμως πανάκεια;
Υπάρχει αδιαμφισβήτητη ανάγκη σωστής μελέτης και σχεδιασμού, κατ’ αρχήν προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, της φυσικής κληρονομιάς της περιοχής, της λαογραφίας και της παράδοσης της πόλης μας.
Η επίδραση του τουρισμού στο μετασχηματισμό του περιβάλλοντος, είναι αναπόφευκτη. Εκείνο που έχει σημασία είναι, η επίδραση αυτή να έχει τις λιγότερες αρνητικές συνέπειες, όχι μόνο στο παρόν αλλά και στο μέλλον. Κάθε τουριστικός προορισμός βιώνει ένα κύκλο ζωής, στο τέλος του οποίου φθάνει στη φάση της κρίσης: η μέχρι τότε διαδρομή του, θα συμβάλει στην ανάπτυξη ή στην καταβαράθρωσή του; Μεγάλο ρόλο σ’ αυτό θα παίξουν οι ντόπιοι κάτοικοι και επιχειρηματίες, οι οργανωτές ταξιδιών, οι ίδιοι οι τουρίστες, καθώς επίσης και η πολιτεία με ειδικά προγράμματα.
Οι αλλαγές των κοινωνικών σχέσεων. Η προβολή των ηθών και εθίμων και η οικονομική εκμετάλλευση του τοπικού πολιτισμού χρήζουν σοβαρής αντιμετώπισης, ώστε να διαφυλαχθεί ο χαρακτήρας της πόλης από τον εξανδραποδισμό ή την απότομα άναρχη ανάπτυξη τομέων, όπως η τουριστική αγορά και οι υποστηρικτικές γι’ αυτήν επαγγελματικές δραστηριότητες. Η μεγαλύτερη όμως προσοχή πρέπει να δοθεί στην κυκλοφορία, τη χωροταξία, την πολεοδομία, την καθαριότητα ολόκληρης της περιοχής ευθύνης του Δήμου, καθώς ολόκληρη θα συμμετέχει στην ανάπτυξη και την αλλαγή των μέχρι σήμερα δεδομένων. Γενικά, όμως, οι αρνητικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης, μπορούν να ελεγχθούν και να διαμορφωθούν θετικά με τους κατάλληλους χειρισμούς. Μερικές από αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις είναι: Η αύξηση του κόστους διαβίωσης. Αυξημένη φορολογία λόγω αύξησης εισοδήματος. Ανταγωνισμός από άλλες περιοχές. Συντήρηση υποδομών και διαχείριση ανταγωνιστικότητας. Ενδεχόμενη πτώση ποιότητας του τουριστικού προϊόντος από ασύμβατες χρήσεις και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη.
Τέλος, ο τοπικός πληθυσμός: θα πρέπει αφενός να ενημερωθεί για το νέο τουριστικό μέλλον που διαμορφώνεται και να το στηρίξει με τη συμπεριφορά του. Η στήριξη του τοπικού πληθυσμού είναι μείζονος σημασίας για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Τίποτα δεν θα πάει καλά εάν οι συμπολίτες μας δεν είναι ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι για το συγκεκριμένο θέμα και δεν μπορούν να σταθούν αρωγοί των απαιτούμενων προσπαθειών. Κεφαλαιώδους σημασίας κρίνεται ειδική οδηγία για την Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Συμπατριώτες,
Ο σεισμός του 1999, μέσα από τις τραγικές του συνέπειες, έδωσε μία πρώτη καλή ευκαιρία για τη ριζική αλλαγή των δομών της πόλης προς το καλύτερο. Δημιουργήθηκαν, έστω και μέσα από την καταστροφή, οι προϋποθέσεις αποκατάστασης των κακώς κειμένων. Ωστόσο, δημιουργήθηκαν άλλα, εξίσου αρνητικά. Καμία τομή στην κυκλοφορία, στην κίνηση, κανένα πάρκο, μεγαθήρια κτιρίων, η πόλη χωρίς αναπνοή και τελείως ανίκανη να κρατήσει στα όριά της τους νέους μας.
Συμπατριώτες,
Είμαστε πολύ τυχεροί που ανακαλύφθηκε το Αρχαίο Θέατρό μας. Γιατί μας δίνει μια δεύτερη -και τελευταία φοβάμαι- ευκαιρία να συμμορφωθούμε συντασσόμενοι με το κοινό συμφέρον -το συμφέρον δηλαδή όλων μας- και να αφήσουμε στην άκρη τα μικροσυμφέροντα και τα κουτοπόνηρα των ατομικών μας βλέψεων και επιθυμιών. Να επιβάλουμε στις υπερτοπικές χρήσεις να συνταχθούν με τον νέο σχεδιασμό -οδηγία της πόλης μας και να υπακούσουν στις εντολές των νέων δεδομένων που προκύπτουν, αφού θα αλλάξει ριζικά η τοπική εμπορική και κοινωνική μας ζωή. Μετά την πλήρη αποκάλυψη του Θεάτρου μας τίποτα πια στην πόλη δεν θα είναι το ίδιο.
Πρωταρχικός, όμως, σκοπός μας πρέπει να είναι η προστασία, η σωστή αποζημίωση και η απόλυτη αποκατάσταση των κατοίκων της περιοχής στην οποία ανακαλύφθηκε το Θέατρο. Υπάρχουν εκεί δρόμοι που θα κλείσουν, σπίτια που θα απαλλοτριωθούν, πολυκατοικίες που πρέπει να αποζημιωθούν, επιχειρήσεις που θα μετοικήσουν, επαγγελματίες που θα καταστραφούν. Αυτοί, πρέπει να αποζημιωθούν και να αποκατασταθούν στο ακέραιο. Να βρεθούν ίσως και άλλες λύσεις κάλυψής τους, όχι μόνο από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά από το σύνολο της Πολιτείας και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να ανευρεθούν τα έξοδα αποκατάστασής τους. Κινήσεις προς αυτές τις κατευθύνσεις έπρεπε ήδη να έχουν γίνει και να έχουν μπει στο δρόμο τους. Πρέπει να σταθούμε δίπλα στους συμπολίτες μας αυτούς όχι οικτίροντάς τους ή παροτρύνοντάς τους «να αγωνιστούν», αλλά να συνταχθεί δίπλα τους όλη η πόλη (αφού πρώτα προβούμε σε ενημέρωση των δημοτών), έτσι ώστε να αυξηθεί η διαπραγματευτική μας ικανότητα με φορείς, Κράτος και Ε.Ε., προκειμένου να τους αποδοθεί η πραγματική αξία των ακινήτων τους. Τουλάχιστον αυτή, αφού η αποθετική ζημία στους επαγγελματίες με την ενδεχόμενη μεταφορά τους, δεν θα τους αποδοθεί ποτέ. Και σε αυτή την κατεύθυνση, έχουμε ήδη αργήσει πολύ.
Συμπατριώτες,
Δεν ξέρω αν μπορούμε να αντιληφθούμε τις αλλαγές που θα επιφέρει το θείο δώρο της αποκάλυψης του Θεάτρου Αχαρνών. Ούτε μπορώ να εκτιμήσω αν όσοι πρέπει, μπορούν να αντιληφθούν ότι ήδη έπρεπε να είχε γίνει σχεδιασμός και μελέτες γι’ αυτό. Το θέμα αυτό δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται στο πόδι, όπως κάνουμε πάντα με όλα μας τα προβλήματα σ’ αυτό το τόπο. Ούτε ωφελεί η στείρα σκέψη και οι μικροπολιτικές συμπεριφορές. Ούτε είναι μυστικό ότι ενάμιση χρόνο μετά την ανακάλυψη έχουμε θάψει οι ίδιοι την ευκαιρία της ζωής μας. Χρειαζόμαστε ειδικούς επιστήμονες, μετρήσεις, μελέτες και συμπεράσματα, χάραξη δράσεων και μόνιμους συμβούλους. Χρειαζόμαστε δημιουργία τουριστικού προγράμματος προβολής στο εξωτερικό ΑΠΟ ΤΩΡΑ για να επέλθουν τα οφέλη που επιδιώκουμε, όταν το θέατρο θα είναι έτοιμο. Χρειαζόμαστε καμπάνια για την ενημέρωση των δημοτών μας, που δεν έχουν καν αντιληφθεί τι έχει γίνει στον τόπο μας και πώς το Θέατρο θα αλλάξει τη ζωή τους. Αργούμε να τους ενημερώσουμε για το πόσο πρέπει να το αγαπούν ήδη, αφού πρώτο μας αγάπησε αυτό και έκανε τη γη να μιλάει για τις Αχαρνές από την στιγμή που ξαναγεννήθηκε κάτω από τον ήλιο μας.
Οι μελέτες για το Αρχαίο Θέατρο Αχαρνών έπρεπε να είχαν αρχίσει την 23η Φεβρουαρίου 2007, όταν αυτό ανακαλύφθηκε. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ.
Ως Αχαρνείς, έχουμε την υποχρέωση να παραδώσουμε τις υλικές αλλά και τις άυλες μαρτυρίες της ντόπιας ιστορίας μας στις επόμενες γενιές. Η συνεχής φροντίδα για την προστασία, την αναστύλωση και την ανάδειξη των μνημείων μας είναι πρωταρχική μας φροντίδα και η μόνη που εγγυάται τη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και η άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτήν προστασία του φυσικού περιβάλλοντος των Αχαρνών, δεν αποτελούν πια απλές υπαγορεύσεις αλλά ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να διαμορφωθεί μια οικονομία νέου τύπου. Εμείς, την θέλουμε; Ας αναρωτηθούμε…
Είναι όμως έτσι;
Ας προσπαθήσουμε να δούμε όσο πιο σύντομα μπορούμε τι αληθινά σημαίνει μια τέτοια ανακάλυψη για τον τόπο μας, ποια θα είναι τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτήν, αλλά και ποιες οι επιπτώσεις. Έτσι, αν όντως έχουμε μια σφαιρική ανάλυση γύρω από το θέμα, ίσως δούμε το θαύμα της ανακάλυψης με διαφορετική διάθεση:
Το δομημένο περιβάλλον της πόλης μας, με μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής αξίας αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και η ύπαρξη πλείστων ευρημάτων που ήρθαν και έρχονται στο φως επί σειράν ετών, ουδέποτε μέχρι σήμερα αξιοποιήθηκαν.
Η υποβάθμιση των αρχαιολογικών και ιστορικών μας πόρων ήταν μοιραία συνέπεια της αδιαφορίας και της απαξίωσής τους από εμάς τους ίδιους. Μην ξεχνάμε ότι οποιαδήποτε διαφημιστική εικόνα της πόλης και των πολιτιστικών προσόντων της είναι μέχρι σήμερα ανύπαρκτη.
Ας μην παραγνωρίσουμε επίσης ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία είναι ίσως ο μεγαλύτερος «μπαμπούλας» για όποιον σκάβει για να αναγείρει οικοδομή, ενώ θα έπρεπε να ήταν η πλέον αγαπητή δημόσια Υπηρεσία στην χώρα. Αιτία γι’ αυτό η καθόλου εποικοδομητική στάση της κεντρικής εξουσίας έναντι όσων πρέπει να αποζημιωθούν επειδή δεν μπορούν να χτίσουν σε ένα οικόπεδο όπου ανευρίσκονται αρχαία δημιουργήματα -ενώ το έχουν αποκτήσει με κόπους και πιθανόν να αποτελεί και την μοναδική τους περιουσία- και η προβλεπόμενη αποζημίωση είναι η μικρότερη δυνατή και μάλιστα καταβάλλεται ύστερα από πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Με δεδομένη την πλήρη ανάδειξη του θεάτρου, ποιες αλλαγές θα επέλθουν άραγε; Ποιες θα είναι οι μετατροπές στα μέχρι σήμερα δεδομένα της ντόπιας αγοράς και ποιες αυτές που θα συμβούν στον απλό δημότη - κάτοικο; Θα είναι προς το καλύτερο, ή προς το χειρότερο;
Δεν είναι μυστικό ότι στην πόλη μας το εμπόριο μαραζώνει εδώ και πολύ καιρό. Δεν είναι μόνο ότι ο ντόπιος καταναλωτής δεν αγοράζει πάντοτε από τον τόπο του, αλλά είναι υπαρκτή και η επιβαρυντική συνέπεια στο εμπόριο από την έλλειψη υποδομών υποβοήθησής του από την ίδια την τοπική αυτοδιοίκηση. Ουδείς μέχρι σήμερα ασχολήθηκε σοβαρά με την προσπάθεια έστω να διασφαλίσει βασικές προϋποθέσεις τόνωσής του, όπως είναι ο εξωραϊσμός των εισόδων, η ύπαρξη πεζοδρομίων, η δημιουργία χώρων αναψυχής και περιπάτου, η εξασφάλιση άνετης κυκλοφορίας, η ύπαρξη χώρων στάθμευσης και τόσα άλλα που απαιτούνται για να ενισχύεται η αγορά. Οι μέχρι σήμερα έμποροι της πόλης χαρακτηρίζονται ως ήρωες, αφού -όσοι τα καταφέρνουν- επιβιώνουν κόντρα στην ανυπαρξία υποδομών.
Στον τομέα της ενίσχυσης της ντόπιας αγοράς θα παίξει σημαντικότατο ρόλο η πλήρης ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου Αχαρνών. Η σύνδεσή του με τους άλλους αρχαιολογικούς μας χώρους, όπως είναι το Αδριάνειο Υδραγωγείο, ο Τύμβος του Σοφοκλή, ο Μυκηναϊκός Θολωτός Τάφος στον Κόκκινο Μύλο, το Μουσείο Αχαρνών με τα μεγάλης σπουδαιότητας ευρήματα και εκθέματά του, ο θησαυρός της ΙΛΕΑ, τα δεκάδες εκκλησάκια Βυζαντινής Εποχής, το φυσικό περιαστικό κάλλος της πόλης μας, που παρά τον εξοντωτικό πόλεμο που έχει υποστεί, επιβιώνει ευτυχώς ακόμα, προσδίδει στον τόπο μας μεγάλη δυναμική προσέλκυσης ξένων επισκεπτών.
Μιλάμε λοιπόν για ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ανάπτυξη της πόλης μετά την ανάδειξη του Θεάτρου και την σύνδεσή του με τα άλλα πολιτιστικά μας αξιοθέατα και μάλιστα πολύ σημαντική. Αυτή θα ενισχυθεί σημαντικά, εάν επικεντρωθούμε στην προβολή του τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό με την ενημέρωση τουριστικών πρακτορείων και tour operators.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Πολιτισμός αποτελεί σήμερα έναν τομέα οικονομικής δραστηριότητας από τους πλέον σημαντικούς. Τα μνημεία και το μουσείο της πόλης μας μπορούν να αποτελέσουν ισχυρούς πόλους, γύρω από τους οποίους θα αναπτυχθούν σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες, προσδίδοντας υπεραξία στην περιοχή μας που θα επηρεάσει και θα καλυτερεύσει την ζωή όλων μας.
Η ανάπτυξη και εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που μας προσφέρει η πλήρης ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου Αχαρνών θα έχει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις στην Απασχόληση, με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σε καλλιτεχνικά και πολλά άλλα επαγγέλματα.
Δραστηριότητες, όπως οι εκθέσεις εικαστικών τεχνών, οι θεατρικές παραστάσεις στον ίδιο τον χώρο του Θεάτρου, οι μουσικές εκδηλώσεις, αποτελούν μερικές πρώτης τάξεως αφορμές προσέλκυσης ενδιαφέροντος από το διεθνές και ελληνικού κοινού και είναι πολύ εύκολο να φανταστεί κανείς τις θετικές επιπτώσεις στην πόλη και τους κατοίκους της.
Ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει θετικά στην προστασία και ανάδειξη των φυσικών μας περιοχών και αρχαιολογικών χώρων, αλλά παράλληλα να δημιουργήσει προϋποθέσεις θετικής αλλαγής στα δρώμενα της ντόπιας αγοράς.
Θα εξασθενίσουν οι κλάδοι παραγωγής και θα κλείσουν καταστήματα με στόχο να αυξηθούν άλλα με σαφή προσδιορισμό την αύξηση των καταστημάτων τουριστικών ειδών, εστιατορίων, ξενοδοχείων, τουριστικών γραφείων και γραφείων ενοικιάσεων αυτοκινήτων.
Θα υπάρξει ανάγκη ενοικιαζόμενων κατοικιών και τουριστικών ξενώνων, αθλητικών εγκαταστάσεων, θα στηριχθεί αποτελεσματικά η εμπορική κίνηση των εστιατορίων και των τόπων αναψυχής που θα δημιουργηθούν, θα υπάρξει συνακόλουθα σημαντικότατη αύξηση κερδών που θα έχει επιπτώσεις σε όλους τους κατοίκους της πόλης. Προβλέπεται να σημειωθεί μια αναγέννηση της τοπικής χειροτεχνίας , αντικείμενο που θα τονώσει σημαντικά την οικοτεχνία με ευνόητα συνακόλουθα για την ντόπια οικονομία. Οι ντόπιοι επιχειρηματίες θα προσκληθούν να παίξουν σε όλα αυτά πολύ σπουδαίο ρόλο και εξαιρετικά επικερδή αφού οι τουριστικές επενδύσεις θα εμφανιστούν πολύ γρήγορα εάν υπάρξουν παράλληλα και οι τουριστικές υποδομές από εμάς τους ίδιους στον τόπο. Αναμένεται σοβαρή επαγγελματική και κοινωνική κινητικότητα από νέους και γυναίκες με στόχο τα τουριστικά επαγγέλματα και η αύξηση της απασχόλησης θα είναι πολύ σημαντική.
Αναμενόμενες είναι και οι θετικές επιπτώσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως τα έσοδα από διάφορες φορολογίες και τέλη. Συνακόλουθα αναμένεται να διαμορφωθούν, βέβαια και τα έξοδα συντήρησης των υποδομών.
Θετικές οικονομικές επιπτώσεις
Α) Στους ιδιώτες, η αύξηση αντικειμενικών αξιών των ιδιοκτησιών είναι το πρώτο και σπουδαιότερο έσοδο.
Β) Στους επιχειρηματίες, η αύξηση των εσόδων από την προσέλευση επισκεπτών ή τουριστών, ειδικά δε αν δημιουργηθεί θέατρο ικανό να φιλοξενήσει παραστάσεις υψηλού επιπέδου έργων του Σοφοκολή κάθε καλοκαίρι, δηλαδή μιας άλλης «Επιδαύρου».
Γ) Ταυτόχρονα, τα έσοδα του Δήμου, όπως είναι λογικό, θα εκτοξευθούν παράλληλα με την άνθιση της αγοράς και της πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης πολλαπλά.
Ο τουρισμός προβάλλει ως η εναλλακτική δυνατότητα στην ασθενική αγορά της πόλης. Είναι όμως πανάκεια;
Υπάρχει αδιαμφισβήτητη ανάγκη σωστής μελέτης και σχεδιασμού, κατ’ αρχήν προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, της φυσικής κληρονομιάς της περιοχής, της λαογραφίας και της παράδοσης της πόλης μας.
Η επίδραση του τουρισμού στο μετασχηματισμό του περιβάλλοντος, είναι αναπόφευκτη. Εκείνο που έχει σημασία είναι, η επίδραση αυτή να έχει τις λιγότερες αρνητικές συνέπειες, όχι μόνο στο παρόν αλλά και στο μέλλον. Κάθε τουριστικός προορισμός βιώνει ένα κύκλο ζωής, στο τέλος του οποίου φθάνει στη φάση της κρίσης: η μέχρι τότε διαδρομή του, θα συμβάλει στην ανάπτυξη ή στην καταβαράθρωσή του; Μεγάλο ρόλο σ’ αυτό θα παίξουν οι ντόπιοι κάτοικοι και επιχειρηματίες, οι οργανωτές ταξιδιών, οι ίδιοι οι τουρίστες, καθώς επίσης και η πολιτεία με ειδικά προγράμματα.
Οι αλλαγές των κοινωνικών σχέσεων. Η προβολή των ηθών και εθίμων και η οικονομική εκμετάλλευση του τοπικού πολιτισμού χρήζουν σοβαρής αντιμετώπισης, ώστε να διαφυλαχθεί ο χαρακτήρας της πόλης από τον εξανδραποδισμό ή την απότομα άναρχη ανάπτυξη τομέων, όπως η τουριστική αγορά και οι υποστηρικτικές γι’ αυτήν επαγγελματικές δραστηριότητες. Η μεγαλύτερη όμως προσοχή πρέπει να δοθεί στην κυκλοφορία, τη χωροταξία, την πολεοδομία, την καθαριότητα ολόκληρης της περιοχής ευθύνης του Δήμου, καθώς ολόκληρη θα συμμετέχει στην ανάπτυξη και την αλλαγή των μέχρι σήμερα δεδομένων. Γενικά, όμως, οι αρνητικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης, μπορούν να ελεγχθούν και να διαμορφωθούν θετικά με τους κατάλληλους χειρισμούς. Μερικές από αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις είναι: Η αύξηση του κόστους διαβίωσης. Αυξημένη φορολογία λόγω αύξησης εισοδήματος. Ανταγωνισμός από άλλες περιοχές. Συντήρηση υποδομών και διαχείριση ανταγωνιστικότητας. Ενδεχόμενη πτώση ποιότητας του τουριστικού προϊόντος από ασύμβατες χρήσεις και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη.
Τέλος, ο τοπικός πληθυσμός: θα πρέπει αφενός να ενημερωθεί για το νέο τουριστικό μέλλον που διαμορφώνεται και να το στηρίξει με τη συμπεριφορά του. Η στήριξη του τοπικού πληθυσμού είναι μείζονος σημασίας για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Τίποτα δεν θα πάει καλά εάν οι συμπολίτες μας δεν είναι ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι για το συγκεκριμένο θέμα και δεν μπορούν να σταθούν αρωγοί των απαιτούμενων προσπαθειών. Κεφαλαιώδους σημασίας κρίνεται ειδική οδηγία για την Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Συμπατριώτες,
Ο σεισμός του 1999, μέσα από τις τραγικές του συνέπειες, έδωσε μία πρώτη καλή ευκαιρία για τη ριζική αλλαγή των δομών της πόλης προς το καλύτερο. Δημιουργήθηκαν, έστω και μέσα από την καταστροφή, οι προϋποθέσεις αποκατάστασης των κακώς κειμένων. Ωστόσο, δημιουργήθηκαν άλλα, εξίσου αρνητικά. Καμία τομή στην κυκλοφορία, στην κίνηση, κανένα πάρκο, μεγαθήρια κτιρίων, η πόλη χωρίς αναπνοή και τελείως ανίκανη να κρατήσει στα όριά της τους νέους μας.
Συμπατριώτες,
Είμαστε πολύ τυχεροί που ανακαλύφθηκε το Αρχαίο Θέατρό μας. Γιατί μας δίνει μια δεύτερη -και τελευταία φοβάμαι- ευκαιρία να συμμορφωθούμε συντασσόμενοι με το κοινό συμφέρον -το συμφέρον δηλαδή όλων μας- και να αφήσουμε στην άκρη τα μικροσυμφέροντα και τα κουτοπόνηρα των ατομικών μας βλέψεων και επιθυμιών. Να επιβάλουμε στις υπερτοπικές χρήσεις να συνταχθούν με τον νέο σχεδιασμό -οδηγία της πόλης μας και να υπακούσουν στις εντολές των νέων δεδομένων που προκύπτουν, αφού θα αλλάξει ριζικά η τοπική εμπορική και κοινωνική μας ζωή. Μετά την πλήρη αποκάλυψη του Θεάτρου μας τίποτα πια στην πόλη δεν θα είναι το ίδιο.
Πρωταρχικός, όμως, σκοπός μας πρέπει να είναι η προστασία, η σωστή αποζημίωση και η απόλυτη αποκατάσταση των κατοίκων της περιοχής στην οποία ανακαλύφθηκε το Θέατρο. Υπάρχουν εκεί δρόμοι που θα κλείσουν, σπίτια που θα απαλλοτριωθούν, πολυκατοικίες που πρέπει να αποζημιωθούν, επιχειρήσεις που θα μετοικήσουν, επαγγελματίες που θα καταστραφούν. Αυτοί, πρέπει να αποζημιωθούν και να αποκατασταθούν στο ακέραιο. Να βρεθούν ίσως και άλλες λύσεις κάλυψής τους, όχι μόνο από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά από το σύνολο της Πολιτείας και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να ανευρεθούν τα έξοδα αποκατάστασής τους. Κινήσεις προς αυτές τις κατευθύνσεις έπρεπε ήδη να έχουν γίνει και να έχουν μπει στο δρόμο τους. Πρέπει να σταθούμε δίπλα στους συμπολίτες μας αυτούς όχι οικτίροντάς τους ή παροτρύνοντάς τους «να αγωνιστούν», αλλά να συνταχθεί δίπλα τους όλη η πόλη (αφού πρώτα προβούμε σε ενημέρωση των δημοτών), έτσι ώστε να αυξηθεί η διαπραγματευτική μας ικανότητα με φορείς, Κράτος και Ε.Ε., προκειμένου να τους αποδοθεί η πραγματική αξία των ακινήτων τους. Τουλάχιστον αυτή, αφού η αποθετική ζημία στους επαγγελματίες με την ενδεχόμενη μεταφορά τους, δεν θα τους αποδοθεί ποτέ. Και σε αυτή την κατεύθυνση, έχουμε ήδη αργήσει πολύ.
Συμπατριώτες,
Δεν ξέρω αν μπορούμε να αντιληφθούμε τις αλλαγές που θα επιφέρει το θείο δώρο της αποκάλυψης του Θεάτρου Αχαρνών. Ούτε μπορώ να εκτιμήσω αν όσοι πρέπει, μπορούν να αντιληφθούν ότι ήδη έπρεπε να είχε γίνει σχεδιασμός και μελέτες γι’ αυτό. Το θέμα αυτό δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται στο πόδι, όπως κάνουμε πάντα με όλα μας τα προβλήματα σ’ αυτό το τόπο. Ούτε ωφελεί η στείρα σκέψη και οι μικροπολιτικές συμπεριφορές. Ούτε είναι μυστικό ότι ενάμιση χρόνο μετά την ανακάλυψη έχουμε θάψει οι ίδιοι την ευκαιρία της ζωής μας. Χρειαζόμαστε ειδικούς επιστήμονες, μετρήσεις, μελέτες και συμπεράσματα, χάραξη δράσεων και μόνιμους συμβούλους. Χρειαζόμαστε δημιουργία τουριστικού προγράμματος προβολής στο εξωτερικό ΑΠΟ ΤΩΡΑ για να επέλθουν τα οφέλη που επιδιώκουμε, όταν το θέατρο θα είναι έτοιμο. Χρειαζόμαστε καμπάνια για την ενημέρωση των δημοτών μας, που δεν έχουν καν αντιληφθεί τι έχει γίνει στον τόπο μας και πώς το Θέατρο θα αλλάξει τη ζωή τους. Αργούμε να τους ενημερώσουμε για το πόσο πρέπει να το αγαπούν ήδη, αφού πρώτο μας αγάπησε αυτό και έκανε τη γη να μιλάει για τις Αχαρνές από την στιγμή που ξαναγεννήθηκε κάτω από τον ήλιο μας.
Οι μελέτες για το Αρχαίο Θέατρο Αχαρνών έπρεπε να είχαν αρχίσει την 23η Φεβρουαρίου 2007, όταν αυτό ανακαλύφθηκε. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ.
Ως Αχαρνείς, έχουμε την υποχρέωση να παραδώσουμε τις υλικές αλλά και τις άυλες μαρτυρίες της ντόπιας ιστορίας μας στις επόμενες γενιές. Η συνεχής φροντίδα για την προστασία, την αναστύλωση και την ανάδειξη των μνημείων μας είναι πρωταρχική μας φροντίδα και η μόνη που εγγυάται τη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και η άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτήν προστασία του φυσικού περιβάλλοντος των Αχαρνών, δεν αποτελούν πια απλές υπαγορεύσεις αλλά ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να διαμορφωθεί μια οικονομία νέου τύπου. Εμείς, την θέλουμε; Ας αναρωτηθούμε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου