ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΑΦΕΝΤΟΥΛΗ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΟΜΙΛΙΑ..

Δ. Αφεντούλη: Διατήρηση της εθνικής ταυτότητας

& άσκηση ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι ιδιαίτερη η τιμή και η χαρά μου που βρίσκομαι εδώ, σε αυτόν τον φιλόξενο χώρο, προκειμένου να καταθέσουμε τις απόψεις μας όσον αφορά τις σχέσεις Βορρά και Νότου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τις συγκρούσεις των εθνικών στερεοτύπων σε περίοδο οικονομικής κρίσης, που αποτελεί κεντρικό θέμα του σημερινού συνεδρίου*.

Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συν-διοργανωτές και συγκεκριμένα το «Φόρουμ για την Ελλάδα», το ίδρυμα «Friedrich Naumann Stiftung für die Freiheit», τη Νεολαία της Ευρωπαϊκής Έκφρασης και ιδιαίτερα τον κύριο Αθανάσιο Γραμμένο, για την πρόσκληση.

Εκπροσωπώντας την Περιφέρεια Αττικής, θα προσεγγίσω σε αυτό-διοικητικό επίπεδο την Ευρωπαϊκή Κρίση και το εάν πράγματι θέλουμε Περισσότερη ή Λιγότερη Ευρώπη.

Η Ελλάδα είναι μία μικρή χώρα σε σχέση με τα άλλα κράτη-μέλη – γεωγραφικά, πληθυσμιακά και οικονομικά – στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Αυτή η δυσαναλογία όγκου και μεγεθών ασκεί πίεση που δεν επιτρέπει στην πατρίδα μας να αναπνεύσει ή να εκφραστεί ελεύθερα.

Εάν πραγματικά θέλουμε μία ενωμένη Ευρώπη, ενδεχομένως στο ομοσπονδιακό πρότυπο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, τότε – με ειλικρίνεια- οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι τα δύο έθνη, η Ελλάδα και η Γερμανία, έχουν διαφορετική κοσμοθεωρία, κουλτούρα, εκπαίδευση και κυρίως διαφορετικές ιστορικές διαδρομές.

Συνεπώς, το ζητούμενο δεν είναι να κάνουμε τους Έλληνες περισσότερο Γερμανούς ή τους Γερμανούς περισσότερο Έλληνες, αλλά σεβόμενοι ο ένας λαός τον άλλον, η μία χώρα την άλλη, να αναζητήσουμε το σημείο επαφής που μας φέρνει κοντά.

Ωστόσο, οι σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης, δεν επιτυγχάνονται μέσω των υπαρχουσών οικονομικών πιέσεων που ασκούνται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πώς θα μπορέσουμε να αναβαθμίσουμε το περιβάλλον, να εφαρμόσουμε καινοτόμες ιδέες και δράσεις και να δημιουργήσουμε δομές;

Να χαράξουμε δηλαδή μία εφαρμοσμένη πολιτική, με στόχο να γίνουμε ανταγωνιστικοί στο ολοένα και σκληρότερο διεθνές παγκοσμιοποιημένο στερέωμα.

Ως Περιφέρεια Αττικής, προσπαθούμε να χαρτογραφήσουμε τα ζητήματα που μας απασχολούν.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι η ανεργία.

Η Ελλάδα και ιδιαίτερα η Περιφέρεια Αττικής δυστυχώς κατέχουν την αρνητική πρωτιά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για το 2012 το ποσοστό των ανέργων αγγίζει το 27%, ενώ τα μηνύματα για την φετινή χρονιά αναμένονται περισσότερο δυσοίωνα.

Το μεγαλύτερο πλήγμα δέχονται οι νέοι ηλικίας έως 25 ετών οι οποίοι παρουσιάζουν ποσοστό ανεργίας της τάξεως του 58% ενώ χαρακτηριστικό είναι και το παράδειγμα των ανέργων νέων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση στους οποίους το ποσοστό ξεπερνά το 65%.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετοί νέοι, απογοητευμένοι από τις δυσκολίες εύρεσης εργασίας, να εγκαταλείπουν την Ελλάδα για το εξωτερικό στην πιο παραγωγική τους ηλικία, ενώ σήμερα η χώρα μας τους χρειάζεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

Επίσης, θα ήθελα να αναφερθώ στις γυναίκες της Αττικής, οι οποίες βιώνουν την ανεργία σε ποσοστό πολύ υψηλότερο από τους άνδρες και αποτελούν περισσότερο από το 55% των ανέργων.

Επιπλέον, η Περιφέρεια Αττικής υπo-χρηματοδοτείται όσον αφορά τα ευρωπαϊκά κονδύλια για την ανεργία, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του 2009, είχε καταταχθεί στις ανεπτυγμένες Περιφέρειες.

Τα άμεσα μέτρα για την Περιφέρεια Αττικής απαιτούν και προϋποθέτουν τη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.

Για παράδειγμα, συνεργαζόμαστε με την Εκκλησία και με άλλους κοινωνικούς φορείς, επιδιώκοντας να καθιερώσουμε δομές στήριξης και ανακούφισης των συμπολιτών μας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας επιδεικνύοντας σημαντικό έργο, παρόλο που ακόμη οι αιρετές Περιφέρειες στην Ελλάδα, αποτελούν έναν νεοσύστατο θεσμό.

Ως Περιφέρεια Αττικής δίνουμε μάχη με το χρόνο, δεδομένου ότι το ΕΣΠΑ λήγει στο τέλος του 2013, με δυνατότητα απορρόφησης των κονδυλίων έως το 2015, προκειμένου να υλοποιηθούν έργα υποδομών στην Αττική και ιδιαίτερα στην Ανατολική Αττική, λόγω της εκεί μετακίνησης σημαντικού μέρους του πληθυσμού από το κέντρο της Αθήνας.

Ειδικότερα δίνουμε έμφαση σε υποδομές φιλικές προς το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των στερεών και υγρών αποβλήτων, καθώς και στην τουριστική προβολή της περιοχής, αναδεικνύοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της.

Ενδεικτικά αναφέρω πως καταφέραμε να κλείσουμε τις παράνομες χωματερές, ενώ αποκαθίστανται περιβαλλοντικά όσες έχουν απομείνει.

Κάνουμε αποκατάσταση των ανενεργών λατομείων και αντικατάσταση του περιβάλλοντος χώρου.

Επιδιώκουμε τη βελτίωση συστημάτων μεταφορών και δόμησης, την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου με όρους φιλικούς προς το περιβάλλον.

Ο Περιφερειάρχης Αττικής, κύριος Γιάννης Σγουρός, ο οποίος είναι και Πρόεδρος της Ένωσης των Περιφερειών Ελλάδας και Επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην Ευρώπη των Περιφερειών, δίνει έναν καθημερινό αγώνα τόσο σε επίπεδο Περιφέρειας, όσο και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως μας έχει επισημάνει, ήδη το ελληνικό Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος έχουν συνάψει μνημόνιο συνεργασίας για την ολοκλήρωση του δεύτερου σταδίου του επιχειρησιακού προγράμματος «Καλλικράτη», με απώτερο στόχο την αποτελεσματική εφαρμογή του.

Δεδομένου ότι η ελληνική κυβέρνηση συμφωνεί να συνεργαστεί με την Ομάδα Κρούσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Περιφέρεια Αττικής προτείνει την εξειδίκευση των γενικών αξόνων παροχής τεχνικής βοήθειας για τη διοικητική αυτή μεταρρύθμιση, την οποία σημειωτέον έχουν αναλάβει για την κεντρική διοίκηση η Γαλλία και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση η Γερμανία, στους εξής τομείς:

πρώτον, της χωροταξίας και της Πολεοδομίας,

δεύτερον, της αναβάθμισης των υπηρεσιών πρόνοιας και κοινωνικής πολιτικής,

τρίτον, της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων και της προσέλκυσης επενδύσεων,

τέταρτον, της αγροτικής ανάπτυξης,

πέμπτον, της καλύτερης αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας των περιφερειών και των δήμων,

έκτον, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και της καλύτερης αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού,

και τέλος, της ενίσχυσης της πολυεπίπεδης συνεργασίας με τους δήμους και την κεντρική διοίκηση.

Άλλωστε αυτό είναι σύμφωνο με την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, όπως απορρέει από τη Συνθήκη της Λισαβώνας.

Επιπλέον, κατά χθεσινή εκατοστή Σύνοδο της Ολομέλειας της Επιτροπής των Περιφερειών στις Βρυξέλλες εγκρίθηκε ομόφωνα ο προϋπολογισμός για τη Διεξαγωγή της Έκτης Ευρωπαϊκής Διάσκεψης των Περιφερειών και των Δήμων της Ευρώπης στην Αθήνα στις 6 και 7 Μαρτίου του 2014.

Σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη Αττικής, ο οποίος από την Τετάρτη βρίσκεται στις Βρυξέλλες, η απόφαση αυτή σηματοδοτεί την εμπιστοσύνη με την οποία οι ευρωπαϊκοί θεσμοί περιβάλλουν την Ελληνική Αντιπροσωπεία και την Περιφέρεια Αττικής σε μια κρίσιμη συγκυρία για το πολιτικό μέλλον της Ευρώπης.

Συμπίπτει δε, με την Ελληνική Προεδρία και την Εαρινή Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά και με την εικοστή επέτειο από την ίδρυση της Ένωσης των Περιφερειών.

Στόχος της Διάσκεψης είναι ο απολογισμός των προσπαθειών οικονομικής ανάκαμψης των Περιφερειών και των Δήμων, η πρόοδος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και η διεξαγωγή συζήτησης με θέμα «το μέλλον της Ε.Ε.».

Δεδομένου ότι στη Διάσκεψη αυτή αναμένεται να συμμετάσχουν οκτακόσιοι κορυφαίοι επισκέπτες, νυν και πρώην Πρόεδροι Ευρωπαϊκών θεσμικών Οργάνων, Ευρωπαίοι Επίτροποι, Περιφερειάρχες και Δήμαρχοι από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την υπόλοιπη Ευρώπη, προσδοκούμε να γίνουν πρεσβευτές της χώρας μας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Όλα αυτά, λοιπόν, είναι θετικά βήματα, όμως είμαστε ακόμα στην αρχή.

Θέλουμε περισσότερη Ευρώπη, με την προϋπόθεση ότι διατηρούμε την εθνική μας ταυτότητα και κυριαρχία σε τοπικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα ασκείται μία ευρωπαϊκή και όχι αντιφατική και ανταγωνιστική πολιτική από τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για την επίτευξη αυτού του σκοπού απαιτείται η συνεργασία, η αμοιβαιότητα και η ισότιμη συμμετοχή όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρ’ όλα αυτά, κάτι τέτοιο μέχρι στιγμής φαίνεται πώς δεν είναι εφικτό υπό τις δεδομένες συνθήκες, καθώς απουσιάζει η ωριμότητα που αναμένεται να οδηγήσει σε μία ομοσπονδία των ευρωπαϊκών κρατών.

Πολιτικές απομόνωσης και καχυποψίας μεταξύ των χωρών δυστυχώς, οδήγησαν στην απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος.

Εάν οι προσπάθειες μας δεν συντονιστούν προς την κατεύθυνση μίας ενιαίας πολιτικά και οικονομικά Ευρώπης, τότε ενέχει ο κίνδυνος ανά πάσα ώρα και στιγμή διάσπασης της ήδη υπάρχουσας Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε Βορρά και Νότο, κάτι το οποίο φυσικά θα φέρει το οριστικό τέλος στη δημιουργία ομοσπονδίας κρατών.

Παρ’ όλα αυτά, αισιοδοξούμε πώς ακόμη και την ύστατη στιγμή θα πρυτανεύσει η λογική και το συνεργατικό πνεύμα για μία ενωμένη Ευρώπη, για μία Ευρώπη της ανάπτυξης και της καινοτομίας, του πολιτισμού, της τέχνης και της προόδου.

Ευχαριστώ.

* Η Δέσποινα Αφεντούλη, Δρ Κοινωνιολογίας-δημοσιογράφος και περιφερειακή σύμβουλος Αν. Αττικής-εντεταλμένη Γραφείου Τύπου, μίλησε στο συνέδριο που συνδιοργάνωσαν το «Φόρουμ για την Ελλάδα» και το ίδρυμα «Friedrich Naumann Stiftung für die Freiheit», με τη συμμετοχή της Νεολαίας-Ευρωπαϊκή Έκφραση, με τίτλο: «Σχέσεις Βορρά-Νότου στην Ε.Ε: συγκρούσεις εθνικών στερεοτύπων σε μία περίοδο οικονομικής κρίσης» (North-South Relations in the EU: Clashes of National Stereotypes in a Period of Economic Crisis) στις 12/04/2013 στην Αθήνα.