Jun 02, 2017 01:24 pm | admin2
Δυσκολεύομαι πολύ να μιλήσω αντικειμενικά για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Κατ’ αρχήν για αυτό το γεγονός, που θα τονίσουν όλοι όσοι δεν έχουν τίποτα να
πουν για την ουσία της δράσης αυτής της ιστορικής προσωπικότητας. Το γεγονός
δηλαδή ότι πέθανε σε ηλικία 99 ετών, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1946
όταν ήταν 28 ετών και μέχρι την τελευταία του πνοή διατηρούσε ακέραιες τις
πνευματικές του δυνάμεις.
Δεν είμαι αντικειμενικός, εκτός από τους λόγους αυτούς που θα αναφερθούν
από όσους βαθιά τον αντιπαθούν και γιατί ήμαστε με κάποιο τρόπο σύντεκνοι, όπως
λένε στην Κρήτη. Για μένα αυτή η σχέση ήταν απλώς διασκεδαστική. Ο μεγάλος όμως
αυτός Κρητικός, που ήταν αυστηρά προσηλωμένος στις παραδόσεις, με μεταχειριζόταν
πάντα σαν να ήμουν νεώτερος συγγενής. Υπερηφανευόταν για τις επιτυχίες μου, με
διόρθωνε όταν είχε αντιρρήσεις και με προειδοποιούσε για τα ελαττώματά μου.
Έπειτα υπήρχε και η οικογένεια. Οι γονείς μου και όλοι οι συγγενείς ήταν οπαδοί
του Βενιζέλου και μάλιστα μετά τον Ελευθέριο είχαν ακολουθήσει τον Σοφοκλή.
Ήμαστε δηλαδή στην ίδια τάση του βενιζελισμού.
Όταν ήμουν φοιτητής, θυμάμαι ότι σε αντίθεση με τον Γεώργιο Παπανδρέου, που
ήταν φανατικός οπαδός του διμέτωπου αγώνα, ο Μητσοτάκης προσπαθούσε να ρίξει
γέφυρες προς το ΚΚΕ. Είχε επανειλημμένα υποστηρίξει τη νομιμοποίησή του και στο
φεστιβάλ της Μόσχας του 1962 μας είχε στείλει τους υπέροχους χορευτές και
χορεύτριες του Λυκείου Ελληνίδων Χανίων που έδρεψαν δάφνες. Εκείνο τον καιρό
στο φοιτητικό κίνημα δεν πετάγαμε βόμβες, δεν φοράγαμε κουκούλες, δεν καλούσαμε
το λαό σε εξέγερση ίσως γιατί όλα αυτά αντιμετώπιζαν βαρύτατες τιμωρίες. Είχαμε
όμως πολιτική άποψη και το γεγονός ότι οι Κεντρώοι αποστάτες βουλευτές είχαν
διευκολύνει τον έλεγχο του Παλατιού πάνω στις Ένοπλες Δυνάμεις μας εξαγρίωνε.
Τότε, όπως όλοι οι νέοι της εποχής μου, αντιπάθησα με όλη τη δύναμη της ψυχής
μου τον «αποστάτη» Μητσοτάκη.
Αργότερα, μετά το απριλιανό πραξικόπημα, ο Μητσοτάκης ήταν στο Παρίσι και
είχα πάει να τον δω. Μίση και αντιπάθειες του παρελθόντος είχαν ξεπεραστεί από
τη χούντα του παρόντος. Μερικές φορές, κάπως η συζήτηση γλιστρούσε στις μέρες
του ’65. Μου έκανε εντύπωση ότι ο Μητσοτάκης υποστήριζε τη συμπεριφορά του,
επιμένοντας ότι τα γεγονότα που ακολούθησαν τον δικαίωσαν, γιατί η χούντα
υπήρχε ήδη. Είναι και δεν είναι αληθές. Είναι βέβαιο ότι το Παλάτι είχε έτοιμη
μία χούντα των Στρατηγών, την αναστολή ορισμένων άρθρων του Συντάγματος, την
αναβολή των εκλογών για να αποφύγει να χάσει τον έλεγχο πάνω στο στράτευμα.
Είναι βέβαιο επίσης ότι αυτό το «επίσημο» τρόπον τινά πραξικόπημα το υποστήριζε
και η αμερικανική πρεσβεία. Εκ των υστέρων πολλοί, πέραν του Ηλία Ηλιού, είχαν
υποψιαστεί την ύπαρξη της χούντας του Παπαδόπουλου. Ισάριθμοι ήταν αυτοί που
είχαν μετρήσει την επικινδυνότητά της. Σήμερα, τόσα χρόνια μετά από αυτά τα
γεγονότα, ομίχλη σκεπάζει την περίεργη αυτή ιστορία του Ασπίδα. Δεν ξέρω αν
ποτέ θα μάθουμε τι πραγματικά συνέβη.
Τέλος πάντων, η συνεργασία μας εναντίον της δικτατορίας ήταν άψογη, ο
Μητσοτάκης είχε ιδιαίτερες γνωριμίες σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και
σκόρπιζε με μεγάλη γενναιοδωρία τις πληροφορίες που μπορούσε να προσποριστεί με
τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Όταν ήταν στην Ελλάδα υπέστη τα γεγονότα μέχρι την
ώρα της απελευθέρωσης. Μπήκε στη Βουλή με το σπαθί του ως αρχηγός του κόμματος
Νεοφιλελευθέρων το 1977. Ένα χρόνο αργότερο προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία και
το 1984 εξελέγη πρόεδρος.
Φτάνουμε έτσι στο 1989. Οι τρεις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις
1989-1990 συνδέονται άμεσα με την υπόθεση Κοσκωτά και εν γένει της προσπάθειας
να υποβαθμιστεί και να εξευτελιστεί ο Ανδρέας Παπανδρέου, ώστε να μείνει ο
χώρος που κατελάμβανε το ΠΑΣΟΚ ξέφραγο αμπέλι και να λεηλατηθεί και από τα
δεξιά και από τα αριστερά. Για την παραπομπή του Παπανδρέου στο ειδικό
δικαστήριο ο Κ. Μητσοτάκης έλεγε πάντα ότι αυτό ήταν αντίθετο με τις προθέσεις
του. Αλλά ότι τον εξανάγκασαν, ασκώντας αφόρητες πιέσεις οι δύο άλλοι της «παρά
φύσιν συμμαχίας», δηλαδή οι Χ. Φλωράκης και Λ. Κύρκος και ιδίως ο τελευταίος.
Εδώ δεν ξέρουμε ποια είναι η αλήθεια. Οπωσδήποτε το να σε παρασύρουν οι άλλοι ή
να προβάλλεις ήσσονες αντιστάσεις προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση δεν είναι
ιδιαίτερα τιμητικό.
Το 1993 χάνει τις εκλογές και λίγο μετά παραιτείται από την προεδρία της
Νέας Δημοκρατίας. Το 2004 εγκαταλείπει τη Βουλή αλλά εξακολουθεί να παρεμβαίνει
μέσα από τα μέσα ενημέρωσης κάθε φορά που του δίνεται η ευκαιρία.
Αν πιστεύω ότι ένα μεγάλο μέρος των επιχειρημάτων του Κώστα Μητσοτάκη
ευσταθεί και για το 1965 και για το 1989 είναι γιατί ποτέ δεν προσπάθησε να
αποδείξει ότι είχε δίκιο σε όλα. Αντιθέτως πάντα επέμενε ότι η πραγματικότητα
δεν είναι ούτε άσπρη ούτε μαύρη και πρέπει να την αντιμετωπίζει κανείς όπως
είναι. Σήμερα μας αφήνει και φεύγει παίρνοντας μαζί του έναν αιώνα ιστορίας.
Λυπάμαι πραγματικά που αυτός ο πραγματικός πατριώτης, αυτός ο λάτρης της
δημοκρατίας κλείνει τα μάτια του σε μια εποχή τέτοιας κατάπτωσης και παρακμής.
Jun 02, 2017 12:00 pm | admin2
Οι αναθεωρητές του 1968 είχαν συσπειρωθεί γύρω από την ιδέα μιας
δημιουργικής και μαχητικής συμμετοχής της Ελλάδας στη διαδικασία της ευρωπαϊκής
ενοποίησης. Έτσι, μπορούσαν να γίνουν δεκτοί στις παρυφές τουλάχιστον της
σοσιαλδημοκρατίας, που ήταν και είναι στο σκληρό πυρήνα του ευρωπαϊκού
φεντεραλισμού. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά υποστήριζε πάντα την, όσο το δυνατόν
ταχύτερη, δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Δηλαδή τη δημιουργία
κοινού νομίσματος και συνακόλουθα κοινής οικονομικής πολιτικής, κοινής
εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, τη δημιουργία δηλαδή όλων των στοιχείων μιας
νέας υπερεθνικής κυριαρχίας, που θα είχε προτεραιότητα απέναντι στην εθνική
κυριαρχία των κρατών – μελών – περιοχών, που θα την αποτελούσαν.
Η επιλογή αυτή δεν είχε καθαρά ιδεολογικό χαρακτήρα. Δεν ήταν απλώς ένα
όραμα ούτε καν μία μέθοδος για να διαιωνιστεί η πρωτοφανής σε διάρκεια περίοδος
ειρήνης ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης,
ενταγμένες στην παγκόσμια καπιταλιστική αγορά προϊόντων και κεφαλαίου, θα
αποτελούσαν υποσύνολο, δηλαδή σύστημα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από
τους λαούς μέσα από αντιπροσωπευτικές διαδικασίες για να αποτραπούν οι
δυσμενείς επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης.
Ο Κάρολος Μαρξ ανάμεσα στον μερκαντιλισμό, που είχαν επιλέξει οι εθνικιστές
και τον φιλελευθερισμό, είναι σαφές ότι προτιμάει τον φιλελευθερισμό. Είναι
χαρακτηριστικά τα άρθρα του στην αμερικανική εφημερίδα HeraldTribune, που
αντιμετωπίζουν το ανατολικό ζήτημα με τρόπο χαρακτηριστικά επηρεασμένο απ’ την
υπόλοιπη ανάλυσή του. Ο Μαρξ δηλαδή επιθυμούσε να ενισχυθεί η Οθωμανική
Αυτοκρατορία και να μεταρρυθμιστεί ώστε να αποτελεί άξιο λόγου πλαίσιο για την
καπιταλιστική ολοκλήρωση. Τα μίζερα εθνικά κράτη και πρώτο το ελληνικό, δεν
είχαν τέτοιες δυνατότητες και απλώς θα καθυστερούσαν τη σοσιαλιστική
επανάσταση. Αλλά και έναν αιώνα περίπου αργότερα δυο βιβλία που έκαναν αίσθηση,
«Η συσσώρευση του κεφαλαίου» της Ρόζας Λούξεμπουργκ (1913, Βερολίνο) και «Η
παγκόσμια οικονομία και ο ιμπεριαλισμός» του Νικολά Μπουχάριν (1917, Ρωσία),
αποδεικνύουν ότι η μαρξιστική ανάλυση δεν έχει καμία επιείκεια για τη διατήρηση
στη ζωή μικρών εθνικών οικονομιών, που μπορούσαν ίσως να επιβιώσουν με πολλές
προσπάθειες.
Η βιωσιμότητα των επιτευγμάτων, κάθε βήμα που κάνει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση,
προϋποθέτει την εγκατάλειψη τμημάτων εθνικής κυριαρχίας οικειοθελώς από τους
πολίτες του συνόλου και κάθε μιας ευρωπαϊκής χώρας εθνικά προσδιορισμένης. Η εξέλιξη
αυτή επιδεινώνεται από το γεγονός ότι η παγκοσμιοποίηση οφείλεται στην εξέλιξη
της τεχνολογίας. Η παγκοσμιοποίηση προχωράει ακάθεκτη. Δεν υπάρχει πια γαλατικό
χωριό. Τουλάχιστον όχι αυτό που είχε φράχτες και πόρτες από μεγάλους κορμούς
δέντρων. Η παγκοσμιοποίηση αξιοποιεί όλα τα περιθώρια ανταγωνιστικότητας που
διαθέτει μια οικονομία κάτω από τη δεδομένη εξέλιξη σε τεχνολογικό επίπεδο.
Είναι γνωστά από τις φωνές που εξαπολύουν οι κάθε είδους Κασσάνδρες, που
είναι άφθονες στην Αριστερά και στην Κεντροαριστερά, ότι η παγκοσμιοποίηση έχει
επώδυνες συνέπειες για όσους δεν μπορούν να προσαρμοστούν και να αξιοποιήσουν
τον ανταγωνισμό. Υπάρχουν όμως βεβαίως και οι αγαθές συνέπειες. Η μείωση
παραδείγματος χάριν του κόστους παραγωγής και επομένως της τιμής όλων των
βιομηχανικών προϊόντων και ιδιαιτέρως των προϊόντων προχωρημένης τεχνολογίας.
Έτσι το καταναλωτικό πρότυπο, που προβάλει η παγκόσμια κοινωνία της
πληροφόρησης, γίνεται προσιτό σε μεγάλο αριθμό κατοίκων του τρίτου κόσμου.
Αντιλαμβάνομαι ότι εδώ αρχίζω να συγκεντρώνω την ανυπομονησία των
Ελληναράδων που με διαβάζουν: «άσε ρε φίλε τη θεωρία και πες μας τι κερδίζουμε
εμείς από την παγκοσμιοποίηση και την ύπαρξη του υποσύνολου που λέγεται Ενωμένη
Ευρώπη».
Είναι πολύ απλό. Ας εξετάσουμε το κεφάλαιο της αγροτικής παραγωγής όπου το
κόστος σε μεγάλους τομείς ειδών βασικής διατροφής για τους ανθρώπους και τα ζώα
έχει καταρρεύσει με την εισαγωγή μηχανικών μέσων καλλιέργειας σε τεράστιες
φάρμες, που αντιμετωπίζονται ως αποδέκτης προϊόντων αιχμής των βιομηχανιών λιπασμάτων.
Στον τομέα αυτό, η αποκοπή από την παγκόσμια αγορά των ευρωπαϊκών
δραστηριοτήτων με την κοινή αγροτική πολιτική (ΚΑΠ) προστατεύει το εισόδημα των
αγροτών και την ποιότητα των προϊόντων που καταναλώνει ο κάτοικος των μεγάλων
πόλεων. Εάν δεν υπήρχε η ΚΑΠ, οι αγρότες της Ευρώπης θα έπρεπε να
αντιμετωπίσουν το στάρι της Ρωσίας και του Καναδά, βοδινό κρέας από την
Αργεντινή, κρέας αιγοπροβάτων από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, κρασιά
Καλιφόρνιας και άλλα ων ουκ έστι αριθμός. Είναι αυτονόητο ότι τα ευρωπαϊκά
προϊόντα, που δεν θα μπορούσαν να διαφοροποιηθούν αισθητά, θα αντιμετώπιζαν ως
ομοειδή αυτά των τρίτων χωρών και σιγά, σιγά θα έχαναν τον έλεγχο της αγοράς.